Op de avond van 19 november klonk er pro-vrijheidsgeschreeuw in de straten van Buenos Aires toen Javier Milei werd verkozen tot de nieuwe president van Argentinië.
“Goedenavond aan alle goedwillende Argentijnen, want vandaag begint de wederopbouw van Argentinië,” zei de heer Millei in zijn eerste toespraak als de toekomstige heerser van het land, net toen het tellen van de stemmen was voltooid.
De libertair, die als een controversieel figuur wordt beschouwd, won de tweede ronde van de verkiezingen met een marge van 11 punten (volgens de tellingen) met 55,7 procent van de stemmen.
Milei treedt op 10 december aan met de uitdagende taak om de op hol geslagen inflatie, een gezwollen bureaucratische staat en een gevestigde oppositie die gewend is de nationale politiek te domineren, in toom te houden.
De verkiezingsoverwinning heeft niet alleen het politieke establishment in Argentinië door elkaar geschud, maar de schokgolven worden in heel Latijns-Amerika gevoeld.
Hier zijn 5 dingen die je moet weten over Javier Milei en zijn plannen als president.
1. De anticommunistische ‘ultraliberaal’
De heer Milei heeft vanaf het begin van zijn politieke carrière de aandacht getrokken als een buitenstaander. Hij staat verder naar rechts in het politieke spectrum dan welke andere Argentijnse leider met evenveel succes in de stembusgang dan ook. Hij is een uitgesproken type dat op maat gemaakt is voor het Zuid-Amerikaanse publiek, wat hem vaak het etiket “populist” heeft opgeleverd.
Milei is een voormalig doelman van het jeugdteam Chacarita Juniors, een bekende voetbalclub, en is ook zanger geweest van een Rolling Stones coverband.
Een iconisch moment van zijn tijd in de politiek is vastgelegd in een virale video, waar hij gekleed in een geel-zwart pak met een masker en een cape een parodie tegen het drukken van geld zingt op Giuseppe Verdi’s klassieke operastuk La Traviata.
“Een applaus voor Javier, generaal Ancap!” kan gehoord worden van een medewerker die schreeuwt als het lied eindigt. “Ancap” is een afkorting van “anarcho-kapitalist”, en weerspiegelt de ideologie die de Argentijn verkondigt.
De heer Milei klom op tot president na slechts twee jaar als congreslid. Hij raakte een snaar bij de meest hartstochtelijke obsessies van Argentinië: muziek, humor en voetbal, terwijl hij tegelijkertijd de hyperinflatie en het politieke kastenprivilege aanpakte dat het Argentijnse volk teistert.
[De hervormingen] maakten van hem de man die een einde maakte aan een tijdperk van politiek verval in Argentinië en een nieuw tijdperk van welvaart, veiligheid en fatsoen inluidde.
Roderick Navarro, politiek analist, PanAmPost
In 2018 werd hij gezien als de econoom met de meeste interviews en minuten in de ether in Argentinië—met een ruime marge.
Dhr. Milei won de verkiezing van zondag door effectief twee kwesties over te brengen aan het publiek en “de diepgewortelde elites te confronteren,” vertelde Roderick Navarro, een politiek analist bij de in Miami gevestigde media PanAm Post, aan the Epoch Times.
De eerste kwestie was het verslaan van “de politieke klasse die Argentinië heeft verarmd,” en de tweede is om “het land te leiden met een plan van vrije-markt hervormingen,” zei de heer Navarro.
De hervormingen, zei hij, zouden “de basis leggen voor Argentinië om binnen 35 jaar een wereldmacht te worden.”
“Dit maakte van hem een populaire—geen populistische—leider. Het maakte van hem de man die een einde maakte aan een tijdperk van politiek verval in Argentinië en een nieuw tijdperk van welvaart, veiligheid en fatsoen inluidde,” zei Navarro.
De heer Milei’s pleidooi voor vrijemarkthervormingen wordt ondersteund door zijn achtergrond in de economie. De Argentijn is de auteur van meer dan 50 academische papers en talloze boeken over dit onderwerp en heeft twee masterdiploma’s in economie.
Hij doceerde meer dan 20 jaar macro-economie, groei-economie, micro-economie en wiskunde voor economen aan de universiteit.
Financiële media meldden dat de Bitcoin met 3 procent steeg en een recordhoogte bereikte toen Milei de verkiezingen won. Hij heeft herhaaldelijk gepleit voor cryptovaluta en kritiek geuit op de Centrale Bank van Argentinië.
2. De economische uitdaging
Milei’s focus op de economie heeft op dit moment een bijzondere aantrekkingskracht.
De inflatie in Argentinië op jaarbasis bereikte tijdens de verkiezingsweek een duizelingwekkende 142 procent. Analisten van de Centrale Bank voorspellen dat de inflatie tegen het einde van het jaar kan oplopen tot 185 procent. De deviezenreserves raken uitgeput en de peso belooft weinig goeds voor spaarders. De federale regering heeft harde kritiek gekregen vanwege te hoge uitgaven.
Milei heeft gezworen deze uitdagingen aan te pakken door de staatsbemoeienis met de nationale economie te verminderen en mogelijk de Amerikaanse dollar als munteenheid toe te voegen.
Andere plannen zijn het verminderen van het aantal federale agentschappen en ministeries.
In een virale video is te zien hoe hij de namen van overheidsafdelingen van een wit bord haalt.
“De staat is niet de oplossing, de staat is het probleem,” zegt Milei, terwijl hij voorstelt om het aantal federale departementen terug te brengen van 19 naar acht.
Tot de 11 gesneuvelde agentschappen behoren het ministerie van Milieu en Duurzame Ontwikkeling, het ministerie van Vrouwen, Gender en Diversiteit en het ministerie van Onderwijs, door hem “het ministerie van Indoctrinatie” genoemd.
“De uitdaging is een goede regering,” vertelde Carlos Sanchez Berzaín, voormalig minister van Defensie van Bolivia en nu hoofd van het Interamerikaanse Instituut voor Democratie, aan the Epoch Times.
Hij zegt dat de heer Milei niet alleen te maken zal krijgen met economische hindernissen, maar ook met sterke oppositie van het “Castro-Chavisme”, de diepgewortelde ideologie van het “socialisme van de 21e eeuw” in de regio.
“De mislukkingen van niet-socialistische presidenten door slecht bestuur zijn talrijk en worden herhaald in Latijns-Amerika. De verandering begint in Argentinië, maar ook de samenzwering van Castro-Chavisme. Dit resultaat liquideert het Kirchnerisme. De nederlaag van het socialisme van de 21e eeuw hangt af van Milei’s goede [bestuur],” zei de heer Sanchez Berzaín.
“Kirchnerisme” is een label dat geassocieerd wordt met de voormalige linkse presidenten Nestor en Cristina Kirchner, het socialistisch georiënteerde koppel dat de Argentijnse politiek de afgelopen decennia heeft gedomineerd. Mevrouw Kirchner is de huidige vicepresident.
Dhr. Navarro is het daarmee eens.
“De nieuwe regering van Argentinië heeft een verkiezingsstrijd gewonnen, maar de politieke kaste zal alles blijven doen wat nodig is om [Dhr. Milei] te laten falen. Als ze in staat zijn om de regering Milei te saboteren, zullen ze een verhaal opbouwen dat nodig is om de macht terug te winnen,” zei hij.
Sommigen twijfelen aan het vermogen van Milei om zijn campagnevoorstellen uit te voeren, als nieuwkomer in de uitvoerende macht. Sanchez Berzaín zei dat de nieuwe president er goed aan zal doen steun te krijgen van gematigd rechts in het land, dat hem steunde in de verkiezingsronde van 19 november, waaronder Patricia Bullrich, die in de eerste ronde van de verkiezingen werd verslagen, en Mauricio Macri, een voormalige centrumrechtse president.
“De bijdrage en deelname van Macri en Bullrich zijn fundamenteel geweest voor de overwinning van Milei in de tweede ronde, maar hun deelname aan de regering zou essentieel zijn vanwege hun ervaring.”
3. De spoken van het verleden
Een economisch gezegde dat vaak wordt toegeschreven aan Nobelprijswinnaar Simon Kuznets luidt als volgt: “Door de geschiedenis heen zijn er maar vier soorten economieën in de wereld geweest: geavanceerde, zich ontwikkelende, Japan en Argentinië.”
Het land heeft een unieke economische geschiedenis achter de rug, die varieerde van fortuin tot tragedie.
In het begin van de 20e eeuw was het een van de opkomende supermachten van de wereld, met de Verenigde Staten als rivaal. Het was rijker dan Duitsland en Frankrijk—in Parijs grapten sommigen over “zo rijk als een Argentijn.”
Nu is het land geen van alle economieën ter wereld meer. Maar de achtbaanrit door de geschiedenis heeft de kijk van Argentijnen op zichzelf diepgaand gevormd.
De politieke coalitie “La Libertad Avanza” van de heer Milei, wat zich laat vertalen als “Vrijheid duwt vooruit”, omschrijft haar missie als “het promoten van een pro-vrijheidsbeleid dat de economische, politieke en culturele ontwikkeling helpt die de Argentijnen nodig hebben om weer het land te worden dat we ooit waren in het begin van het jaar 1900”.
Milei wordt geconfronteerd met een oorlog over het hart en de geest van zijn volk—maar een waarin hij na de verkiezingen duidelijk een voorsprong heeft.
De verkiezing van de heer Milei zal langlopende politieke lijnen wegspoelen en breken met de meest gevestigde politieke tradities.
Vooral de invloed van voormalig president Juan Domingó Perón, die als symbool van Argentijns exceptionalisme en macht als links is verankerd.
De heer Perón was een sterke populistische leider, die regeerde van 1946 tot 1955 en opnieuw van 1973 tot 1974.
De verslagen tegenstander van de heer Milei, de linkse kandidaat Sérgio Massa, en de demissionaire president Alberto Fernández worden beide beschreven als “Peronisten”. Een lange reeks congresleden en activisten deelt hetzelfde label.
4. Een tegengif voor regionaal socialisme
“Ik sluit geen deals met communisten. Ik ben een verdediger van vrijheid, vrede en democratie. Communisten passen daar gewoon niet bij,” zei Milei tegen Tucker Carlson in een viraal interview tijdens zijn campagne.
“De Chinezen passen daar niet bij. Poetin niet. Lula, laten we zeggen, niet.”
Het is een echo van veel van zijn retoriek van de afgelopen jaren.
“We willen het morele baken van het continent zijn. We willen de verdedigers zijn van vrijheid, democratie, diversiteit en vrede. Dus wij, van de regering, zullen geen enkele actie met communisten of socialisten bevorderen,” zei Milei.
Berichten over bezorgdheid onder de linkse heersers in Zuid-Amerika waren wijdverspreid naarmate de verkiezingen naderden. De regio heeft een golf van socialistische verkiezingsoverwinningen gezien, waardoor er nog maar drie landen zijn die niet door linkse regeringen worden geregeerd: Ecuador, Paraguay en Uruguay.
Milei heeft socialistische leiders “uitschot” en “menselijke uitwerpselen” genoemd en heeft gezworen geen nauwere banden met hen aan te gaan, noch economisch noch anderszins.
De toonaangevende Braziliaanse krant O Estado de São Paulo publiceerde berichten dat de Braziliaanse regering van Lula da Silva een overwinning van Milei als apocalyptisch zag en zich tegen zijn campagne had verzet.
“Deze verkiezing betekent een grote nederlaag voor het Forum van São Paulo,” zei de heer Navarro.
Het Forum van São Paulo is een regionale organisatie die in 1990 werd opgericht door Fidel Castro uit Cuba en Lula da Silva uit Brazilië om het socialisme in de regio te promoten. Het verenigde narco-terroristische groeperingen, waaronder de Colombiaanse FARC, sociale bewegingen en politieke partijen.
De heer Navarro beweert dat de groep—nu opgeschud door de verkiezing van de heer Milei—een politieke kracht is in de regio en een instrument om criminaliteit te bevorderen.
“Na Fidel Castro en Lula hebben [Hugo] Chávez [van Venezuela] en Néstor Kirchner [van Argentinië] toegezegd regionale leiders te zijn voor de opbouw van een transnationaal georganiseerd misdaadproject, gebruikmakend van de structuren van staten om dit te bereiken,” zei de heer Navarro.
“Nu zal de Argentijnse regering een bondgenoot zijn van de Amerikaanse en Israëlische regering, van Europa en van vrije landen. We zullen niet langer zien dat de Argentijnse buitenlandse dienst de kant van dictators kiest.”
5. Felicitaties van Trump
Terwijl berichten zich verspreidden over de voorsprong van de heer Milei in de peilingen en over regionale linkse bezorgdheid over zijn presidentschap, twitterde de Argentijn er vaak over: “De rode kaste beeft”, waarmee hij suggereerde dat zijn tegenstanders bang waren.
Zijn retoriek is door rechtse mensen in de regio en daarbuiten gevierd als een historisch “keerpunt.”
Berichten op sociale media waarin Milei wordt vergeleken met voormalig president Donald Trump en voormalig Braziliaans president Jair Bolsonaro zijn wijdverspreid.
President Trump schreef op zijn Truth Social account dat hij “erg trots” is op dhr. Milei en zei dat hij “Argentinië weer geweldig zal maken.”
De heer Bolsonaro plaatste op X een video van zijn telefoongesprek met dhr. Milei op de ochtend na de verkiezingen.
“Zoals ik al in een eerder bericht zei, gaat uw werk verder dan Argentinië. U vertegenwoordigt veel voor ons, we zijn pro-democratie en we zijn liefhebbers van vrijheid,” zei Bolsonaro op 20 november.
“U betekent veel voor Brazilië, en wees gerust, bij alles wat mogelijk is, sta ik tot uw beschikking. Ik ben er zeker van dat God u zal verlichten, dat Hij u zal beschermen en dat u een geweldig bestuur zult voeren, in het belang van onze landen.”
Milei heeft Bolsonaro uitgenodigd voor zijn inauguratie.
Gepubliceerd door The Epoch Times (21 november 2023): 5 Things to Know About Argentina’s New President
