Om sommige van de beste kunstwerken van de Westerse beschaving te zien, moet je omhoog kijken.
Op de plafonds van paleizen en kerken staan uitgestrekte hemelscènes, allegorieën en heiligen en goddelijke wezens in al hun grootsheid – een staaltje van technische en technologische innovatie, meesterschap gekoppeld aan de bloei van menselijke creativiteit en verbeeldingskracht die alles wat vandaag de dag wordt uitgevonden evenaart.
Het beroemdst is misschien wel Michelangelo’s fresco op het plafond van de Sixtijnse Kapel. Op de centrale panelen van het plafond speelt zich geen hemels tafereel af maar wel het verhaal van de mensheid, van de schepping tot de zondeval en de verlossing van de mens, met halfgoddelijke toeschouwers die vanuit de hoeken toekijken.
Kunst op zijn best raakt onze menselijkheid, beantwoordt onze diepste vragen en helpt ons zin te vinden in het leven.
“Je denkt: ‘Hoe zou de hemel eruitzien? Als er een hemel was, hoe zou die er dan uitzien?”, zegt Jared Madsen, al lange tijd presentator van Shen Yun Performing Arts, een in New York gevestigd klassiek Chinees dansgezelschap. “Dit zoeken naar het goddelijke, het zoeken naar iets hogers – dat is echt wat je terugziet in veel van de Chinese cultuur en in veel van onze voorstellingen.
“Het mooie is dat je in onze voorstelling iemand kunt hebben die niet alleen zoekt, maar die ook echt naar de hemel gaat. Ze worden omhoog getrokken en vliegen de hemel in. Ze krijgen de [hemelse feeën] te zien, en ze hebben zo’n complete ervaring.
“Dit zijn dingen waar ieder mens over nadenkt, waar we ons allemaal over verwonderen. En we krijgen dit te zien op het toneel, het is wonderbaarlijk.”
Madsen verwijst naar een uniek – en gepatenteerd – productie-element van Shen Yun, dat de Chinese cultuur van voor de komst van het communisme presenteert.
Terwijl de Chinese Communistische Partij (CCP) als doel heeft “te strijden tegen hemel, aarde en de mens,” is de traditionele Chinese cultuur het tegenovergestelde, gericht op het geloof in harmonie tussen hemel, aarde en de mensheid.
Scènes van hemelse paleizen, van de Schepper die neerdaalt om 5000 jaar beschaving in gang te zetten, van goddelijke wezens die de goeden en gelovigen te hulp komen, van menselijke wezens uit lang vervlogen tijden of juist in de moderne tijd die worstelen met deze diepe vragen over het doel van het leven – dit alles wordt een levend kunstwerk dat wordt weergegeven in expressieve dans, schitterende kostuums en een digitaal decor dat het scherm tot in de kosmos laat reiken. Shen Yun verenigt de genialiteit in verbeelding en het meesterschap in vaardigheid en techniek, die nodig zijn om een meesterwerk te creëren.
“Het is een culturele show maar tegelijkertijd gaat het veel dieper dan dat. … Het connecteert met iets wat aan de basis van de mensheid ligt,” zei Madsen.
Dit is de authentieke, traditionele Chinese cultuur waarvan de CCP niet wil dat je die ziet.
De waarheid over China
Shen Yun’s missie is om “5.000 jaar Chinese beschaving te doen herleven,” volgens de website van het gezelschap. De oude Chinezen geloofden dat deze beschaving goddelijk geïnspireerd was, doorgegeven door de goden, en zij hielden deze beschaving vijf millennia lang intact – tot de bloedige communistische staatsgreep in 1949. En nadat de CCP de macht overnam, lanceerde het de Culturele Revolutie, die de traditionele cultuur met wortel en tak uitroeide door tempels met de grond gelijk te maken, boeken te verbranden en onschuldigen te mishandelen. Alles bij elkaar heeft de machtsovername van de CCP geresulteerd in ten minste 50 tot 60 miljoen doden.
Veel ging verloren en de cultuur in China onder het communistische regime werd vervormd, maar de historische legendes, mythen en personages leefden voort in de herinnering van sommigen in China en daarbuiten. In 2006 kwamen kunstenaars uit de hele wereld – onder wie ook een aantal die China waren ontvlucht – samen in het land van de vrijheid om een gezelschap te vormen waarmee ze een cultuur die zo goed als verloren was, tot uitdrukking konden brengen en op het wereldtoneel konden presenteren.
De traditionele Chinese cultuur is geworteld in goddelijke gedachten, zegt Madsen – boeddhisme, taoïsme en confucianisme. Centraal in de cultuur staat respect voor het goddelijke en het geloof dat goede mensen gezegend zijn en dat kwaad wordt bestraft.
Deze holistische kijk op de mensheid is wat Madsen’s interesse in Chinese filosofieën wekte, toen hij nog op de middelbare school zat. In onze moderne, van technologie afhankelijke en grotendeels geseculariseerde wereld komen vragen over waar we vandaan komen, het doel van het leven en wat ons daarna te wachten staat, niet in de dagelijkse gesprekken aan bod. Maar Madsen vond antwoorden – soms op vragen die hij zich niet eens had kunnen voorstellen – in de oude filosofieën die hij begon te lezen, en hij ontwikkelde een grote fascinatie voor China.
“En toen ging ik naar China,” zei Madsen. Dit was in de jaren 1990, en de realiteit was somber. “Ik realiseerde me al snel dat de verbazingwekkende dingen die ik in verschillende boeken over het confucianisme en taoïsme had gelezen … – van zo gauw ik in China aankwam, besefte ik: Oh, dit is een communistische samenleving”.
In zekere zin, toen Madsen Shen Yun ontmoette, voelde dat aan als thuiskomen.
Schoonheid die de ziel verheft
Dante, de poëet bij uitstek, schreef dat schoonheid de ziel laat ontwaken en aanzet tot handelen.
Shen Yun hoofddanseres Evangeline Zhu voelt hetzelfde. Schoonheid is niet alleen een lust voor het oog. Een puur en transcendent soort schoonheid, wat de middeleeuwse en Renaissance geleerden en kunstenaars objectieve schoonheid noemden, of wat de romantici het sublieme noemen, kan de ziel beroeren.
“Er is een cruciaal aspect van kunst, en dat is het esthetische principe,” zei Zhu. “Wat is schoonheid? Wat is geen schoonheid? In de kunst draait alles om schoonheid, maar de specifieke standaard van een kunstvorm is heel belangrijk.”
“Maar in de wereld van vandaag zijn mensen het niet eens over wat ‘mooi’ is. We zeggen dat het in het oog van de toeschouwer zit, of dat het een kwestie van persoonlijke smaak is. Daarom denk ik dat de geest en het morele begrip van de kunstenaar net zo belangrijk zijn als zijn vaardigheid.” Om transcendente schoonheid uit te drukken, moet de artiest proberen te begrijpen wat het betekent.
Shen Yun neemt deze zoektocht naar het begrijpen van schoonheid serieus; de naam zelf betekent “de schoonheid van goddelijke wezens die dansen”. Zelfs de kostuums – couture versierd met meer detail dan een toeschouwer ooit zal kunnen bevatten – zijn gemaakt met respect voor authenticiteit, gemaakt naar het voorbeeld van de kleding van bepaalde dynastieën, waarvan werd gezegd dat ze door de hemelen werd geïnspireerd.
“Voor mij is de vorm van kunst die de geest van mensen kan verruimen, die hun menselijkheid kan oproepen en hun hart kan bewegen in de richting van vriendelijkheid, prachtig,” zei Zhu.
Klassieke Chinese dans staat bekend om zijn expressiviteit en leent zich goed voor het vertellen van verhalen door middel van dans. Shen Yun’s voorstellingen bevatten ongeveer een dozijn verhalende dansen, elk begeleid door een originele compositie van oude Chinese melodieën uitgevoerd door een westers klassiek orkest waar een aantal Chinese instrumenten aan toegevoegd zijn. Deze verhalen vertellen over liefde en liefdesverdriet, vreugde en tragedie, de relatie tussen een ouder en kind, en over helden die eer en moed tonen als ze hun volk verdedigen. Zhu heeft al menig toeschouwer tot tranen toe bewogen zien worden door haar optreden.
“Dans is een vorm van communicatie,” zei ze. “Het brengt iets over dat verder gaat dan taal en via de zintuigen communiceer je en maak je indruk op het publiek met iets diepgaands.
“Wat ga je communiceren? … Ik denk dat het belangrijk is voor een artiest om daarover na te denken.”
De harten van mensen tot goedheid inspireren
Mensen die Shen Yun in het Lincoln Center hadden willen zien optreden, maar de voorstellingen halverwege de tournee geannuleerd zagen vanwege de pandemie, kregen onlangs eindelijk de kans om het zien. Op 26 juni, trapte Shen Yun een nieuw seizoen af in Stamford, Connecticut,.
“Het is erg spiritueel verheffend,” zei Chris Fiene, een ingenieur. “Na de pandemie doet het erg veel plezier om eindelijk samen met andere mensen deze show mee te maken en hen er ook van te zien genieten.”
John Connor Blow liep met opgeheven armen het theater uit en uitte zijn dankbaarheid. “Ik was tot tranen toe geroerd van vreugde,” zei Blow, die er het hele afgelopen jaar van gedroomd had Shen Yun te zien. “En het heeft mijn leven veranderd.”
“Ik kan een connectie voelen met de dansers en met de situatie die ze proberen uit te beelden. Ik voel me geweldig. Het is een ongelooflijke ervaring,” zei Diego Mansilla, een professor aan de Universiteit van Massachusetts. Hij en zijn vrouw, Adel, hadden bijna drie jaar gewacht om Shen Yun te zien, verlengd door de pandemie, maar het was het wachten waard.
Sommige van Shen Yun’s dansstukken laten tragedie zien, maar ook de triomf van het goede van de mensheid, zei Diego. Ongeacht de tegenspoed die werd uitgebeeld, het einde van elk verhaal bracht goedheid en hoop.
Adel zei dat dit iets was dat hen bij zou blijven in hun dagelijks leven, een herinnering “om ervoor te zorgen dat de slechte kant nooit in ons wint … [en] dat de goedheid die zij [de performers] laten zien – dat ik het in me houd en de bewuste keuze maak dat ik niet aan de kant van de slechte krachten wil staan.”
“Ze doen zoveel om het ons te laten zien, om te inspireren … deze authentieke zuiverheid,” zei ze. “Hoe kan ik thuiskomen en boos zijn over dingen? Dat kan ik niet. … Ik voel me nu verantwoordelijk om door te gaan met wat zij ons gaven. Ze hebben zoveel moeite gedaan om ons dat te geven.”
NTD heeft bijgedragen aan dit verslag.
The Epoch Times is een trotse sponsor van Shen Yun Performing Arts. Voor meer informatie, bezoek ShenYunPerformingArts.org
Origineel gepubliceerd door The Epoch Times (02 juli 2021): ‘Authentic Purity’: Shen Yun Showcases a China Before Communism
