De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock werd tijdens haar recente bezoek aan China op het hoogste niveau ontvangen. Tijdens verschillende toespraken, met name over de kwestie Taiwan en de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, nam ze echter geen blad voor de mond.
Baerbocks onbuigzame standpunt over universele waarden heeft de Chinese Communistische Partij (CCP) heel wat kopzorgen bezorgd. Maar gezien het internationale aanzien van Duitsland en de kwakkelende economie van China kon de CCP niet anders dan haar trots inslikken.
Temidden van toenemende interne en externe uitdagingen wil Peking zo snel mogelijk haar betrekkingen met westerse landen herstellen.
Baerbock bezocht Peking van 13 tot 15 april op uitnodiging van de minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang, de op een na hoogste diplomaat van het land. Ze werd ontvangen door drie topambtenaren van de CCP, waaronder vice-president Han Zheng, wat algemeen werd beschouwd als een uitzonderlijke regeling.
Tijdens een ontmoeting met Qin op 14 april riep Baerbock Peking op geen geweld tegen Taiwan te gebruiken.
Baerbock zei dat “het eenzijdig wijzigen van de status quo in de Straat van Taiwan, en in het bijzonder wanneer dit zou gebeuren met geweld, voor ons als Europeanen onaanvaardbaar zou zijn”.
Zij riep alle betrokken partijen op “de spanningen niet te laten escaleren”.
De CCP eist Taiwan op als een Chinese provincie, hoewel Taiwan de facto een onafhankelijk land is met een eigen leger, een democratisch gekozen regering en een grondwet. De CCP heeft het gebruik van geweld om het eiland onder haar controle te brengen nooit uitgesloten.
In een ontmoeting met Baerbock op 15 april vroeg Wang Yi, de topambtenaar van de CCP op het gebied van buitenlandse zaken, aan Duitsland om de hereniging van China en Taiwan te steunen, en hij beweerde dat de CCP in het verleden de “vereniging van Oost- en West-Duitsland” ook had gesteund.
Wangs verwijzing naar de “Duitse hereniging” en de “vreedzame hereniging” van Taiwan werd echter alom beschouwd als een verspreking, die in tegenspraak is met de publieke verklaring van de CCP dat zij Taiwan met geweld zou kunnen innemen.
Naast gevoelige onderwerpen als de Straat van Taiwan, verduidelijkte Baerbock het standpunt van Duitsland over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne en de mensenrechten in China.
“Voor het eerst was [Baerbock] in staat om duidelijk de basislijn van de nieuwe Duitse China-strategie aan te geven”, aldus Mikko Huotari, de uitvoerend directeur van het Mercator Institute for China Studies (MERICS), een in Berlijn gevestigde denktank volgens RFI.
Hu Xizhen, voormalig hoofdredacteur van het Chinese krant Global Times, had zure woorden van lof voor de principiële houding van de Duitse minister van Buitenlandse Zaken.
“Het optreden van Baerbock in China was gerechtvaardigd, omdat zij haar ongenoegen over Taiwan, de mensenrechten en Oekraïne uitte, hoewel haar taalgebruik niet bedreigend was tegenover Peking,” schreef Hu op 16 april op het Chinese social media platform Weibo.
“China respecteert Duitsland, en dat geldt ook voor onze minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang, die naar Tianjin ging om Baerbock te vergezellen bij haar bezoek aan Duitse bedrijven en met haar de hogesnelheidstrein naar Peking nam, waarbij hij als gastheer optrad voor haar,” schreef Hu, terwijl hij zijn gebruikelijke stijl van een diplomatieke ‘wolf warrior’ terzijde schoof.
Lid van de groene partij
Baerbock, 42 jaar, is sinds 2013 lid van de Bundestag, het Duitse federale parlement.
Tijdens haar eerste termijn was ze lid van de Commissie economische zaken en energie en de Commissie Europese zaken.
Op 27 januari 2018 werd ze samen met Robert Haberke verkozen tot covoorzitter van de Groene Partij.
In 2021 werd Baerbock de kandidaat voor kanselier bij de Groenen. Onder haar leiding wonnen de Groenen bij de verkiezingen van 2021 14,8 procent van de landelijke stemmen en 118 zetels in de Bundestag, het beste resultaat in de hele geschiedenis van de partij.
Na de verkiezingen traden de Groenen toe tot een nieuwe coalitieregering met de FDP en de sociaaldemocraten, en Baerbock werd de eerste vrouwelijke minister van Buitenlandse Zaken in Duitsland.
Tijdens haar bezoek aan Polen in december 2021 steunde Baerbock de inspanningen van Warschau om te voorkomen dat Wit-Russische migranten de Europese Unie binnenkomen.
Nadat het Amerikaanse leger zich in 2021 uit Afghanistan had teruggetrokken, beloofde Baerbock de versnelde evacuatie van 15.000 Afghaanse werknemers en medewerkers, waaronder degenen die voor de Duitse regering werken.
“We kunnen niet toestaan dat honderdduizenden kinderen sterven omdat we geen actie willen ondernemen,” zei ze.
Na de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 pleitte Baerbock om Rusland niet te bannen uit het SWIFT-betaalsysteem, waardoor Rusland geen buitenlandse valuta meer zou kunnen verhandelen. Daarnaast weigerde ze Duitse wapens aan Oekraïne te leveren, met het argument dat de crisis langs diplomatieke weg moet worden opgelost.
Ze veranderde haar standpunt in beide gevallen echter nadat bekend werd dat het Russische leger in april Oekraïense burgers had gedood.
Zij pleit voor een harder en eenvormiger buitenlands beleid van de EU ten aanzien van Rusland en het Chinese communistische regime. Zij steunt de vooruitgang van de NAVO in oostelijke richting en hoopt de samenwerking met de Verenigde Staten te versterken.
Baerbock bekritiseerde ook het standpunt van China over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne en zei dat China als lid van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een speciale verantwoordelijkheid heeft en dat het ongepast zou zijn als Peking zich zou terugtrekken in een zogenaamde neutrale rol.
Het Frans-Duitse contrast: Zacht versus hard
Het bezoek van Baerbock stond in schril contrast met het recente bezoek van de Franse president Emmanuel Macron aan China, waarbij Macron leek te hebben toegegeven aan Peking.
De Franse leider heeft voor veel verontwaardiging gezorgd door de Europese Unie op te roepen de Europese afhankelijkheid van de Verenigde Staten te verminderen en actief te vermijden een standpunt in te nemen tegen de agressie van China tegen het autonome Taiwan.
“De paradox zou zijn dat we, overweldigd door paniek, gaan geloven dat we slechts de volgelingen van de Verenigde Staten zijn,” zei Macron in het op 9 april gepubliceerde interview. “Is het in ons belang om [een crisis] over Taiwan te versnellen? Nee. Het ergste zou zijn om te denken dat wij Europeanen volgelingen moeten worden inzake dit onderwerp en ons laten leiden door de Amerikaanse agenda en een Chinese overreactie.”
Zijn woorden werden beantwoord met een vloedgolf van kritiek.
In tegenstelling tot Macron was Baerbock fel gekant tegen het gebruik van geweld in de Straat van Taiwan en waarschuwde ze dat elke poging van het Chinese communistische regime om Taiwan te controleren voor Europa onaanvaardbaar zou zijn.
Tijdens haar bezoek aan China benadrukte ze dat “conflicten alleen vreedzaam kunnen worden opgelost”.
“Vijftig procent van de wereldhandel passeert dagelijks de Straat van Taiwan, en een militaire escalatie daar zou het slechtst mogelijke scenario voor de wereld zijn … vooral voor een geïndustrialiseerd land als Duitsland,” zei Baerbock tegen de media tijdens haar bezoek aan Tianjin, volgens Voice of America.
Standpunt over China
Baerbock vertelde de Duitse krant Die Tageszeitung in december 2021 dat de EU een “gezamenlijk Europees China-beleid” nodig heeft waarin alle 27 lidstaten verenigd zijn, in plaats van wanneer Duitsland, de grootste lidstaat, zijn eigen beleid bepaalt ten opzichte van het Chinese communistische regime, zoals het in het verleden heeft gedaan.
Volgens Baerbock zijn buitenlands beleid en waarden een combinatie van dialoog en assertiviteit.
Op 29 dec. 2021 kondigde Baerbock aan dat zij de Olympische Winterspelen in Peking niet zou bijwonen.
“De manier waarop de leiders in Peking tennisspeelster Peng Shuai of de gearresteerde Chinese journalist Zhang Zhan hebben behandeld, maakt het echt noodzakelijk de Olympische Spelen eens goed te herevalueren”, zei ze, eraan toevoegend dat journalistiek geen misdaad is en dat Zhang moet worden vrijgelaten.
Peng Shuai is een Chinese tennisster die in november 2021 verdween nadat ze de voormalige Chinese vicepremier Zhang Gaoli had beschuldigd van aanranding. Zhang Zhan is een burgerjournalist die is veroordeeld voor zijn verslaggeving over de pandemie in China.
Gepubliceerd door The Epoch Times (25 april 2023): ANALYSIS: German Foreign Minister Steps on Beijing’s Red Lines During China Visit
