# KUNST & CULTUUR

Het “dames kasteel”: Château de Chenonceau

Groter dan het leven: Kunst die ons inspireert door de eeuwen heen

PHIL BUTLER
5 August, 2021

Als er ooit een architectonisch monument gewijd was aan de vrouwelijke ziel, dan zou het Château de Chenonceau moeten zijn geweest. Het middeleeuwse kasteel dat de rechteroever van de Cher in de Franse Loirevallei domineert, bestaat alleen vanwege de vrouwen die van deze vorstelijke residentie hielden.

Château de Chenonceau, gebouwd op de ruïnes van een 12e-eeuws middeleeuws bouwwerk, is nu ver verwijderd van het donkere bastion dat het ooit was. In plaats daarvan zien de bezoekers van vandaag de evolutie van een glinsterend meesterwerk dat tussen 1513 en 1576 werd gebouwd door de Franse koninklijke schatbewaarder Thomas Bohier. De grootse aanblik die de rivier tegenwoordig overspant, is echter gemaakt door zijn vrouw, Catherine Briçonnet en een opeenvolging van vrouwen door de geschiedenis heen die in haar voetsporen volgden. Het prachtige paleis, dat ook wel het Château des Dames of het “dameskasteel” wordt genoemd, heeft een lange geschiedenis van veerkrachtige vrouwen die het hun thuis noemden. Na Catherine Briçonnet, zouden vrouwen zoals Diane de Poitiers, Catherine de’ Medici, Louise de Lorraine, Louise Dupin en Marguerite Pelouze hun namen en invloeden onlosmakelijk verbinden met Château de Chenonceau.

Het kasteel is ook uniek vanwege zijn overgangsarchitectuur, een dramatische mix van laatgotische en vroegrenaissance-invloeden. Het unieke karakter wordt nog versterkt door het feit dat het een brug vormt over de rivier de Cher, een zijrivier van de Loire. Een plaats van pracht en praal, tragedie en triomf, controverse en zelfs intriges. Haar geschiedenis is verweven met het weefpatroon van de Franse en Europese cultuur – hier discussieerden filosofen, regeerden koninginnen en rouwden zij om hun koningen en werden de wonden van strijders verzorgd.

Het kasteel, omgeven door onberispelijke tuinen en bossen, is na Versailles het meest bezochte paleis.

Een luchtfoto van Château de Chenonceau over de rivier de Cher. (Marc Jauneaud/Chateau van Chenonceau)

De mooiste ruimten van het kasteel zijn vaak de slaapkamers van de edelen. De slaapkamer van Diane de Poitiers, maîtresse van koning Hendrik II, die hier ter ontspanning woonde, is versierd met meesterwerken van kunstenaars als Murillo en Ribalta en zeldzame wandtapijten met scènes uit het Oude Testament. (Dennis Jarvis/CC-BY-2.0)

Toen koning Henri II stierf, verdreef zijn weduwe, Catherine de’ Medici, Diane de Poitiers en vestigde zich in Chenonceau. Zij was de moeder van de koningen Frans II, Karel IX en Hendrik III en de periode van hun koningschap zou later “het tijdperk van Catharina de’ Medici” worden genoemd. Ze liet delen van de weelderige tuinen ontwerpen en aanleggen om haar te helpen bij het organiseren van de meest extravagante feesten van Frankrijk. (Marc Jauneaud/Château de Chenonceau)

De groene studeerkamer (Le Cabinet Vert) van Catharina de’ Medici, van waaruit zij Frankrijk regeerde als regentes na de dood van Hendrik II. Aan de muren hangen meesterwerken, waaronder “De koningin van Sheba”, “Portret van een Doge” van Tintoretto en “De dronken Silenus” van Jordaens. (Met dank aan Château de Chenonceau)

De kamer van de vijf koninginnen is één van de meest luxueus ingerichte kamers. Sierlijke wandtapijten sieren de muren en meesterwerken van Rubens en Pierre Mignard kijken neer op het rijk versierde bed dat gebruikt werd door de dochters van Catharina de’ Medici, Margaretha van Frankrijk en Elisabeth van Valois. Het bed werd ook gebruikt door haar schoondochters: Mary Stuart, Koningin van Schotland; Elisabeth van Oostenrijk; en Louise van Lotharingen. (Krzysztof Golik/CC-BY-4.0)

Chenonceau is beroemd om zijn extravagante Renaissance inrichting en afwerking, zoals de prachtige met goud ingelegde Renaissance schouw in de tekenkamer van Lodewijk XIV. (Dominique Couineau/Château de Chenonceau)

De kleine kapel, een favoriet bij bezoekers, heeft een galerij waar edelen de mis bijwoonden. Op de muren van de kapel staan de inscripties van Mary Stuart’s bewakers, geschreven in het Engels. Rechts bij de ingang, met de datum 1543, staat: “De boosheid van de mens brengt Gods gerechtigheid niet tot stand.” Een andere, gedateerd 1546, luidt: “Laat je niet overwinnen door het Kwaad.” Het gebrandschilderde glas moest opnieuw worden gemaakt nadat het was vernietigd door bombardementen in de Tweede Wereldoorlog. Louise Dupin wist de kapel tijdens de Franse Revolutie te redden door er een opslagplaats voor hout van te maken en het religieuze karakter te verhullen. (Charles Jacques/CC-BY-2.0)

Catharina de’ Medici liet de voormalige paardenstallen van het kasteel ombouwen tot een prachtige galerij en balzaal in Italiaanse stijl, verlicht door 18 ramen die uitkijken over de rivier en het landschap. Aan het uiteinde geeft een deur toegang tot de tegenoverliggende oever van de Cher. (Dominique Couineau/Château de Chenonceau)

In de tekenkamer van François I (boven) hangt een portret van Diane de Poitiers als Diane de Jageres door Primaticcio, naast vele andere kunstwerken. De literaire salon van Louise Dupin trok schrijvers en filosofen aan van de Verlichtingsbeweging, waaronder Voltaire en Montesquieu. (Zairon/CC-BY-4.0)

Halverwege de 18e eeuw kochten de mondaine socialite Marguerite (Wilson) Pelouze en haar echtgenoot Eugene het kasteel van de Bourbons. Met de hulp van architect Félix Roguet geeft zij Château de Chenonceau zijn 16de-eeuwse glorie terug. De keuken kreeg uiteraard een upgrade ten opzichte van alle vroegere versies. Er is ook een klein plateau, waaronder vroeger de voorraden van de rivierboten werden gelost.(Dominique Couineau/Château de Chenonceau)

In 1913 kocht Henri Menier van de beroemde chocolatierfamilie het kasteel. Hij slaagde erin het kasteel te restaureren en te onderhouden voor en nadat het tijdens de Eerste Wereldoorlog als hospitaal werd gebruikt. Van 1914 tot 1918 werden hier meer dan 2.254 gewonde soldaten behandeld. Tegenwoordig dient een zaal als museum en heiligdom voor deze periode in de geschiedenis van het kasteel. (Dr. Avishai Teicher/CC-BY-4.0

De tuinen van Château de Chenonceau zijn aangelegd als een reeks individuele ruimten die in de loop der eeuwen werden gecreëerd door Catherine de’ Medici, Diane de Poitiers en anderen. Ze bevatten een Italiaans doolhof, een groene tuin en een moestuin. (Marc Jauneaud/Château de Chenonceau)

Château de Chenonceau heeft een enorme bloementuin en werkplaatsen omzoomd door appelbomen en Koningin Elisabeth-rozenstruiken. Ongeveer 2,5 hectare is gewijd aan de teelt van ongeveer honderd soorten bloemen voor de bloemendecoratie van het kasteel. (Met dank aan Château de Chenonceau)

Het kasteel ligt op één van de meest idyllische locaties in Frankrijk, in de buurt van Amboise in de Loire-vallei. Een bos van unieke schoonheid omringt de verzorgde tuinen. Bezoekers kunnen er picknicken, natuurwandelingen maken en zelfs kanoën in de slotgrachten en de rivier rond het kasteel. (Cristian Bortes/CC-BY-2.0)

Dit uitzicht op Château de Chenonceau vanuit het noordoosten toont de kapel en de bibliotheek met hun middeleeuwse en gotische architectonische invloeden. (Yvan Lastes/CC-BY-3.0)

Phil Butler is een uitgever, redacteur, auteur en analist die een veel geciteerd expert is over onderwerpen van digitale en sociale media tot reistechnologie. Hij heeft verschillende schrijfopdrachten uitgevoerd voor The Epoch Times, Huffington Post, Travel Daily News, HospitalityNet en vele anderen wereldwijd.

Origineel gepubliceerd door The Epoch Times (12 juli 2021): The ‘Ladies’ Château’: Château de Chenonceau

Meer artikelen van PHIL BUTLER

Hoe u ons kunt helpen om u op de hoogte te blijven houden

Epoch Times is een onafhankelijke nieuwsorganisatie die niet beïnvloed wordt door een regering, bedrijf of politieke partij. Vanaf de oprichting is Epoch Times geconfronteerd met pogingen om de waarheid te onderdrukken – vooral door de Chinese Communistische Partij. Maar we zullen niet buigen. De Nederlandstalige editie van Epoch Times biedt op dit moment geen betalende abonnementen aan en aanvaardt op dit moment geen donaties. U kan echter wel bijdragen aan de verdere groei van onze publicatie door onze artikelen te liken en te her-posten op sociale media en door uw familie, vrienden en collega’s over Epoch Times te vertellen. Deze dingen zijn echt waardevol voor ons.

GERELATEERD