# KUNST & CULTUUR

Het zomerverblijf van de laatste koning van Polen: Het Lazienki Paleis

LORRAINE FERRIER
13 October, 2022

WARSAW, Polen – In 1764 kocht koning Stanislaw August Poniatowski een barok badhuispaviljoen samen met een omliggend landgoed om er zijn zomerverblijf in Warschau te bouwen.

Het badhuis, oorspronkelijk ontworpen door de Nederlandse architect Tylman van Gameren, werd uitgebreid tot het neoklassieke zomerverblijf van de koning, het Lazienki Paleis. Een deel van het originele badhuisdecor is bewaard gebleven in het paleis, dat beter bekend staat als het ‘Paleis op het Eiland’ of het ‘Paleis op het Water’.

Het paleis ligt op een terrein van ongeveer 180 hectare bestaande uit verschillende neoklassieke gebouwen en uitgestrekte tuinen in Engelse stijl. Hofarchitecten Domenico Merlini (Comomeer, Italië) en Johann Christian Kammsetzer (Dresden, Saksen) lieten zich voor het paleis inspireren door verschillende tijdperken van de Italiaanse architectuur, waaronder de maniëristische stijl van de Villa Medici, de barokke stijl van de Villa Ludovisi en de neoklassieke stijl van de Villa Albani.

De uitgestrekte tuinen weerspiegelen de liefde van de koning voor de Engelse tuinen die hij tijdens zijn ‘Grand Tour’ doorheen Europa had gezien, in het bijzonder de Stowe Gardens in Zuidoost-Engeland, ontworpen door de eminente hoofdtuinman Lancelot “Capability” Brown.

Tot de opmerkelijke neoklassieke gebouwen van het landgoed behoren het Myslewicki Paleis, de Oude Orangerie (met daarin de Koninklijke Beeldengalerij en het Koninklijk Theater, de thuisbasis van de Poolse Koninklijke Opera en een van de weinige overgebleven 18de-eeuwse hoftheaters), en het Witte Paviljoen, waarvan de eetzaal de eerste Poolse grotesken bevat (muurschilderingen van flora, fauna en fantastische wezens).

De koning was een fervent kunstverzamelaar, een hobby die hij in Nederland had opgepikt nadat hij was geïnspireerd door het werk van Pieter Paul Rubens en Antoon van Dyck. De kunst en architectuur in de gebouwen van de koning promoten religieuze en morele waarden en de Republiek Polen.

De badkamer in barokstijl had ooit twee grote marmeren verzonken baden, en maakte deel uit van het oorspronkelijke badhuispaviljoen dat Het Paleis op het Eiland werd. Blauwe en witte Nederlandse keramische tegels, met genrevoorstellingen, bekleden de muren; kunstenaars creëerden sculpturale reliëfs die liefde, water en Ovidius’ “Metamorfosen” uitbeelden, allemaal om de baders aan te moedigen zich te ontspannen. (Koninklijk Lazienki Museum)

De balzaal, een lichte en luchtige ceremoniële ruimte in neoklassieke stijl, werd ontworpen voor de koning om zijn publiek en belangrijke gasten te ontvangen. Zachte fresco’s op de muur tonen de vier seizoenen; een sculpturaal reliëf toont de witte adelaar, een symbool van Polen en een motief uit het oude Rome. Door de opsplitsing van Polen en de troonsafstand van de koning heeft de kamer nooit zijn volledige ceremoniële functie kunnen vervullen. (Koninklijk Lazienki Museum)

In het Paleis op het Eiland hield de koning veel van zijn belangrijke kunstwerken dicht bij zich in de Galerij van zijn privé-appartementen. De schilderijen zijn, volgens 18e-eeuwse traditie, opgehangen aan een groene muur en de afbeeldingen nemen elk stukje muurruimte in beslag. In totaal zijn er 140 schilderijen te zien in het paleis. (Koninklijk Lazienki Museum)

Elke dag terwijl de koning zich aankleedde, luisterde hij naar functionarissen die hem documenten voorlazen in zijn kleedkamer die uitkijkt over het meer in zijn appartement in het Paleis op het Eiland. De 18e-eeuwse Zwitserse vergulde bronzen vogelkooi die aan het plafond hangt, compleet met kunstvogel, is eigenlijk een klok. (Koninklijk Lazienki Museum)

Portretten van de ouders van koning Stanislaw August hangen boven de deuren van zijn slaapkamer in zijn appartement in het Paleis op het Eiland. Dit zijn slechts enkele van de overgebleven stukken van de oorspronkelijke kamerinrichting. De herhaling van weelderige stoffen op het bed, de muren en de fauteuils weerspiegelt de Franse mode van die tijd. Het neutrale luxueuze meubilair vormt een aanvulling op de opvallende parketvloer. (Koninklijk Lazienki Museum)

De Italiaans-Poolse architect Domenico Merlini werkte aan het hof van de koning en ontwierp de Oude Orangerie. Gebouwd tussen 1785 en 1788, huisvest het neoklassieke gebouw de Koninklijke Beeldengalerij en het Koninklijk Hof Theater, de huidige thuisbasis van de Poolse Koninklijke Opera. (Koninklijk Lazienki Museum)

De Oude Oranjerie herbergt het Koninklijk Theater, een van de weinige overgebleven 18e-eeuwse hoftheaters in Europa. Het theater met 200 zitplaatsen is gemaakt van hout en verschillende kleuren marmer. De Fransman André-Jean Lebrun ontwierp de beelden, en de Pool Jan Bogumil Plersch schilderde architecturale details en een denkbeeldig publiek dat vanuit de arcaden toekijkt. Voor dit laatste gebruikte hij een techniek genaamd trompe l’oeil (Frans voor “bedriegt het oog”) om objecten reëel voor te stellen op een tweedimensionaal oppervlak. (Koninklijk Lazienki Museum)

In de Koninklijke Beeldenzaal vervangen gipsen afgietsels van oude beelden de exotische bomen die ooit in de winter de muren van de Oude Oranjerie sierden. Restauratoren reconstrueerden de “Kamsetzer Colonnade” uit 1787-1788, waar kopieën van de beroemdste oude beelden werden getoond tegen muurschilderingen waarop Italiaanse architectuur en landschappen te zien waren. (Koninklijk Lazienki Museum)

In 1774 bouwde koning Stanislaw August het Witte Paviljoen als een zomervilla met een eenvoudig klassiek ontwerp met daarop een balustrade. De eerste Poolse klassieke grotesken versieren de muren binnenin. (Koninklijk Lazienki Museum)

Licht vult de eetkamer van twee kanten in het Witte Paviljoen. Hier schilderde hofschilder Jan Bogumil Plersch de eerste Poolse grotesken in een klassiek huis. Alle schilderijen tonen de wereld in die tijd, de vier elementen, de vier seizoenen, de continenten (Amerika wordt voorgesteld door een struisvogel) en de beroepen van de mensen. (Koninklijk Lazienki Museum)

De koning bezat ooit 80.000-100.000 prenten en tekeningen. De Koninklijke Prentencollectie is nu te zien in het Witte Paviljoen. In deze zaal worden de prenten getoond op een muur van fijn geschilderde bloemen. (Koninklijk Lazienki Museum)

De appartementen van de erfgenaam en neef van koning Stanislaw August, prins Jozef Poniatowski, bevinden zich in het Myslewicki Paleis. Het halfronde neoklassieke paleis is overdekt met gebogen koperen daken die de architectuur in Chinese stijl weerspiegelen. Bezoekers betreden het paleis via een hoge nis geflankeerd door beelden van Flora en Zephyr. (Koninklijk Lazienki Museum)

Gepubliceerd door The Epoch Times (13 oktober 2022): The Last King of Poland’s Summer Retreat: Royal Lazienki Palace

Meer artikelen van LORRAINE FERRIER

Hoe u ons kunt helpen om u op de hoogte te blijven houden

Epoch Times is een onafhankelijke nieuwsorganisatie die niet beïnvloed wordt door een regering, bedrijf of politieke partij. Vanaf de oprichting is Epoch Times geconfronteerd met pogingen om de waarheid te onderdrukken – vooral door de Chinese Communistische Partij. Maar we zullen niet buigen. De Nederlandstalige editie van Epoch Times biedt op dit moment geen betalende abonnementen aan en aanvaardt op dit moment geen donaties. U kan echter wel bijdragen aan de verdere groei van onze publicatie door onze artikelen te liken en te her-posten op sociale media en door uw familie, vrienden en collega’s over Epoch Times te vertellen. Deze dingen zijn echt waardevol voor ons.

GERELATEERD

Het Koninklijk Paleis in Stockholm: Grootse Zweedse architectuur met Italiaanse en Franse flair

LORRAINE FERRIER·