Het Chinese regime heeft “heimelijke, corrupte en dwingende” middelen ingezet om de Chinese en westerse media te gebruiken als wapen in een campagne om zijn visie op de actualiteit aan de rest van de wereld op te leggen, zo blijkt uit een recent rapport van een Franse militaire denktank.
Beijings pogingen om zijn verhalen te exporteren duren al tientallen jaren. De eerste door de Chinese Communistische Partij gecontroleerde Engelstalige krant, China Daily, ging in 1981 van start. Maar dergelijke pogingen waren onhandig en leverden trage resultaten op, aldus Reporters zonder Grenzen.
Het jaar 2008 betekende een keerpunt. De Olympische Spelen in Beijing, een evenement dat het regime had willen aangrijpen om zijn economische succes te tonen, gaven aanleiding tot protesten in bijna een dozijn steden over de hele wereld die de fakkelestafettes verstoorden.
De vernedering die Beijing onderging door de negatieve berichtgeving die daarvan het gevolg was, had de autoriteiten gestoken. Om het imago van het regime in de wereld beter onder controle te krijgen, kwam de Chinese Communistische Partij (CCP) al snel met een “10-jarenplan”, aldus het rapport van het Institut de Recherche Stratégique de l’Ecole Militaire (IRSEM), een denktank die wordt gefinancierd door het Ministerie van de Strijdkrachten.
In de 650 pagina’s tellende studie, die gebaseerd is op openbare informatie, onderzoeksrapporten en onafhankelijke interviews, wordt onderzocht hoe Beijing de openheid van het Westen gebruikt om zijn propaganda te versterken, wat een onderdeel vormt van de wijdvertakte invloed van het regime wereldwijd.
De waarden van tolerantie die kenmerkend zijn voor westerse democratieën hebben Beijing “aanzienlijke bewegingsvrijheid” gegeven, waardoor het zijn buitenlandse kantoren heeft kunnen vermenigvuldigen, buitenlandse journalisten heeft kunnen rekruteren om zijn boodschappen aan te passen aan verschillende doelgroepen, de lokale pers heeft kunnen infiltreren met geschenken en andere materiële voordelen, terwijl het miljarden reclamedollars heeft kunnen uitgeven aan westerse media om zijn bereik verder uit te breiden, aldus het rapport.
In China is de pers, in plaats van een waakhond die de regering onder controle moet houden, een instrument geworden om de Partij te dienen, aldus het rapport. Deze visie werd duidelijk gemaakt in een toespraak uit 2016 van de Chinese leider Xi Jinping, waarin hij ongeveer 180 vertegenwoordigers van de staatsmedia vertelde om hun ideologie op één lijn te brengen met die van de topfunctionarissen, “te spreken voor de wil van de Partij … en het gezag van de Partij te beschermen,” volgens een lezing van Xinhua.
Voor sommige Xinhua verslaggevers had het aan de macht komen van Xi het begin van een nieuw tijdperk ingeluid, waarin de Chinese media “zich niet langer hoefden te schamen voor het feit dat ze communistische media zijn,” vertelde een Xinhua verslaggever in 2018 aan één van de auteurs van het rapport.
Invloed kopen
Chinese staatsmedia zijn actief op alle sociale medianetwerken, met een aanzienlijke invloed op Twitter, Facebook, YouTube en Instagram – netwerken die allemaal in China worden geblokkeerd.
Chinese staatsmedia hebben in 2013 Engelse en regionale pagina’s op Facebook opgezet. Acht jaar later staan ze qua volgers aan de wereldtop, met vier grote kanalen – CGTN, China Daily, Xinhua en People’s Daily – die ten tijde van de publicatie van het Franse rapport elk tussen 86 en 116 miljoen volgers hadden, oftewel ongeveer 2,5 tot 3 keer zoveel als die van CNN.
Deze “spectaculaire scores” zijn het resultaat van een doelbewuste poging om de abonneecijfers kunstmatig op te krikken, aldus de auteurs, die wijzen op de “uitzonderlijke groei” en de “extreem lage interactiegraad” die deze accounts krijgen.
Volgens het rapport hadden ongeveer acht grote Chinese staatsmedia in het Engels een gemiddeld groeipercentage van 37,8 procent van de periode 1 jan. 2019 tot 31 maart 2020, of ongeveer 5.000 keer hoger dan dat van Amerikaanse mainstream media, maar hun niveau van betrokkenheid is 68 keer lager.
Uit aanbestedingsdocumenten van 2018 en 2019 blijkt dat door de staat gerunde media honderdduizenden dollars hebben uitgegeven om volgers op Twitter en Facebook te verwerven in wat een campagne leek om zich te vestigen als gezaghebbende nieuwsstemmen.
“Wanneer … je ziet dat tientallen miljoenen mensen volgen, dan heb je het gevoel dat dit behoorlijk geloofwaardig is,” vertelde Sarah Cook, een China-analist bij mensenrechtenwaakhond Freedom House, destijds aan The Epoch Times. Ze beschreef het als een “nieuwe grens”, dat wil zeggen, “een manier om toegang te krijgen tot de basis van de samenleving en het publiek in andere landen”.
Het aandeel nepaccounts onder hun Twittervolgers is moeilijk te negeren: Voor een gemiddelde Twitter-gebruiker zijn tussen de 5 en 30 procent van de accounts die hen volgen bots of spam; maar de verhouding nepaccounts voor de vier eerder genoemde media varieert van 34,3 procent tot 38,4 procent. Voor hun Franse versies lopen de cijfers op tot maar liefst 62,8 procent, zo ontdekten de onderzoekers.
Het door de CCP gecontroleerde China Daily geeft tegelijkertijd miljoenen dollars uit om hun inhoud te verspreiden via enkele van de meest invloedrijke publicaties over de hele wereld. Tussen november 2016 en april 2020 betaalde China Daily bijna 19 miljoen aan Amerikaanse kranten om hun gratis supplement genaamd China Watch te publiceren als insert.
De samenwerking heeft een drievoudig voordeel, aldus de auteurs. Niet alleen helpt het de Chinese media om hun doelpubliek te bereiken, het laat hen geloofwaardiger overkomen, en geeft hen financiële invloed op hun partnermedia.
De Britse krant The Telegraph, die tot april vorig jaar ruwweg 750.000 pond (ruwweg 1 miljoen dollar) per jaar had ontvangen om China Watch te verspreiden, droeg tussen 2016 en 2018 ook ten minste 20 ondertekende artikelen van de Chinese ambassadeur in het V.K. – twee keer het aantal dat de Daily Mail, The Guardian en Financial Times samen publiceerden, volgens een studie uit 2019 gepubliceerd op Royal United Services Institute, een Britse denktank voor defensie en veiligheid.
Een nieuwe wereldwijde media-orde
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft in totaal 15 in het land gevestigde Chinese staatsbedrijven aangemerkt als buitenlandse missies omdat ze “substantieel eigendom zijn van of effectief worden gecontroleerd door” een buitenlandse regering, vertelde een woordvoerder van het ministerie in september aan The Epoch Times.
In het geval van het door de staat gerunde nieuwsagentschap Xinhua, hebben zijn lokale journalisten de “enige taak om eerder door Chinese medewerkers geschreven berichten te vertalen”, aldus het Franse rapport. Een Franse journalist voor Xinhua vertelde een auteur van het rapport in 2018 dat hun Xinhua-berichten voor 80 procent bestaan uit vertalingen uit het Engels en voor 20 procent uit het Chinees. De vertalingen en af en toe een origineel artikel zouden allemaal worden nagelezen door een Chinese journalist die vloeiend Frans spreekt en worden afgestemd op “de verwachtingen en de ‘voorkeursverhalen’ van de partij,” aldus de Xinhua verslaggever.
Voormalige medewerkers van de pro-Beijing Hongkong krant Sing Tao hebben soortgelijke verhalen verteld aan The Epoch Times nadat de publicatie haar vijf Amerikaanse entiteiten als buitenlandse agenten had geregistreerd op bevel van het Ministerie van Justitie in augustus.
David, een voormalige senior redacteur voor het kantoor van Sing Tao in New York, zei dat hij op zijn eerste dag was geïnstrueerd over “twee principes”: geen nieuws melden over Falun Gong, een spirituele groep die door Beijing wordt vervolgd, noch over de onafhankelijkheid van Taiwan. Een andere journalist, die jaren geleden voor het kantoor in San Francisco werkte, zei dat haar was verteld dat ze het woord CCP – acroniem voor de Chinese Communistische Partij – niet mocht gebruiken, noch “Republiek China”, de officiële naam voor het zelfbesturende eiland Taiwan, dat door het regime als het zijne wordt beschouwd. In plaats daarvan zou zij respectievelijk de woorden “China” en “de provincie Taiwan van de Volksrepubliek China” gebruiken, zo vertelde zij The Epoch Times.
Het opkopen van buitenlandse media, het opleiden van journalisten, het schenken van giften en apparatuur, het uitoefenen van diplomatieke druk, het gebruik van visumchantage en het uiten van dreigementen via telefoongesprekken zijn enkele andere tactieken die Beijing toepast om het medialandschap in het buitenland naar zijn hand te zetten, aldus het rapport.
In Zuid-Afrika werd de wekelijkse column van journalist Azad Essa geschrapt bij Independent Media, de op één na grootste mediagroep van het land, uren na de publicatie van zijn verhaal in september 2018 waarin hij de vervolging van Oeigoeren in de Chinese regio Xinjiang veroordeelde. De mediagroep is voor 20 procent in handen van twee Chinese entiteiten die worden gesteund of gecontroleerd door Beijing.
De Hongkongse editie van The Epoch Times is sinds haar oprichting het doelwit geweest van een reeks vernielingen, in wat volgens critici de kenmerken draagt van de intimidatietactieken van het regime om onafhankelijke verslaggeving het zwijgen op te leggen.
Uit vrees voor represailles hebben groepen Chineestalige media in Australië ervoor gekozen zichzelf actief te censureren, zo blijkt uit een studie van het in Sydney gevestigde Lowy Institute in september.
“Politiek gevoelige onderwerpen of kritiek op de Chinese regering zouden onze medewerkers of hun gezinnen in gevaar brengen. We willen niet dat zij of hun gezinnen in China worden vastgehouden,” vertelde een media-eigenaar aan de denktank.
Eva Fu is een in New York woonachtige schrijfster voor The Epoch Times die zich richt op de relatie tussen de VS en China, godsdienstvrijheid en mensenrechten.
Origineel gepubliceerd door The Epoch Times (03 oktober 2021): ‘Covert, Corrupt, and Coercive’: Report Details Beijing’s Bid to Establish New Global Media Order
