In de afgelopen twaalf jaar is klassieke Chinese dans op het wereldtoneel doorgebroken en heeft zij de belangstelling en waardering van een wereldwijd publiek gewekt. De heropleving van deze traditionele kunstvorm is een afwijking van het moderne China onder communistisch bewind dat de meeste mensen kennen. De waarheid over het erfgoed van China blijft het publiek ontroeren en de dansers die de kunst beoefenen motiveren.
De NTD Internationale klassieke Chinese danscompetitie, nu in zijn negende jaar, vond plaats van 2 tot 5 september in New York, en de vereisten van dit jaar hebben de lat hoger gelegd voor de zeer oude kunstvorm.
Wedstrijdjuryleden Minghui en Gu Yun legden de betekenis uit van “shen dai shou”, een bewegingsmethode waarbij het “lichaam de armen leidt”, en waarom dit de nieuwe standaard is geworden voor klassieke Chinese dans.
Lichaamstaal
“In de krijgskunst, de opera en andere kunstvormen die zich naast de Chinese dans hebben ontwikkeld, wordt ‘shen dai shou’ genoemd”, zei jurylid Gu Yun, die alumnus is van de Beijing Dance Academy en onder meer choreograaf is bij de wereldberoemde Shen Yun Performing Arts. “Scholen in heel China praten ook over deze methode”, zei hij, “maar tot nu toe weet niemand hoe je het moet onderwijzen.”
Dit komt omdat het een zeer oude methode is en Chinese dans werd doorgegeven van meester op leerling gedurende de duizenden jaren van de Chinese beschaving, legde Gu Yun uit. Er werd weinig opgeschreven, veel ging verloren door de mondelinge overlevering en een leerling die toekeek en probeerde zijn meester te imiteren, begreep misschien niet alle interne fijne kneepjes van welke spieren te gebruiken. De doodsklap kwam natuurlijk toen de communisten de macht overnamen in China en de verbinding van het Chinese volk met hun cultureel erfgoed vernietigden.
“‘Shen dai shou’ is een groot deel van de partituur deze keer, het is de standaard geworden”, zei Minghui. Wanneer een danser zijn lichaam echt gebruikt om te dansen, begint de krachtsuitoefening vanuit het centrum van zijn lichaam, de plaats onder de sleutelbeenderen, recht boven het hart. Het vestigt de aandacht op de verbinding tussen geest-lichaam-ziel die zo overheersend is in de traditionele Chinese cultuur, en het past mooi bij een ander gezegde dat vaak gebruikt wordt in klassieke Chinese dans: “Dans vanuit je hart.”
“Als je echt het lichaam gebruikt om te dansen vanuit het hart om je lichaam en vier ledematen te bewegen, dan zijn je karakters levendiger”, zei jurylid Minghui. “We zeggen dat dans een lichaamstaal is; we gebruiken ons lichaam om verhalen te vertellen en om personages uit te beelden. Dus eenvoudig gezegd, als je je lichaam niet gebruikt terwijl je danst, spreek je deze taal niet volledig en duidelijk. Dit is een fundamenteel iets.”
Ze ging verder in op het belang van het hart: “Als je danst, heb je veel artisticiteit nodig en niet alleen danstechniek om te kunnen dansen. En er zijn veel dingen die een rol spelen bij de ontwikkeling van iemands kunstenaarschap, van muzikaliteit tot de ontwikkeling van je esthetische gevoel, cultuur en je begrip van wat het betekent om een mens te zijn. Dus wanneer je danst, is het een expressie van al deze dingen als je een personage tot leven brengt.”
“Dans begint ook vanuit je geest en vanuit je hart, niet alleen je armen en benen en beweging”, zei ze. “Er spelen hier ook veel ontastbare en onzichtbare aspecten mee – energie, ziel en al die dingen die voor sommige mensen moeilijk uit te leggen zijn.”
Gu Yun legde uit hoe de “shen dai shou” methode de manier waarop een danser “spreekt” verandert als dans lichaamstaal is.
“Het gebruik hiervan geeft je een vollere taal, meer nuance, en natuurlijk een beter toneeleffect voor de toeschouwer”, zei Gu Yun. Er is een groot verschil tussen een danser die deze methode gebruikt en een danser die dat niet doet en je hoeft geen dansexpert te zijn om het verschil te voelen. Hoewel beide dansers dezelfde bewegingen gebruiken, wordt de manier waarop de bewegingen eruit zien en de manier waarop de danser de bewegingen verbindt totaal anders wanneer hun filosofie over beweging is veranderd, legde het jurylid uit. De dansers die pionierswerk hebben verricht met deze methode zijn die van Shen Yun Performing Arts en haar dansacademie, Fei Tian, aangezien Shen Yun artistiek directeur D.F. degene is die de methode heeft geselecteerd en georganiseerd in hun trainingssysteem – en de manier waarop zij communiceren is heel anders dan dansers van andere scholen.
Een zuiver hart
Gu Yun, die opgroeide in China, een atheïstische natie onder communistisch bewind, is er vast van overtuigd dat spiritualiteit een bepalende factor is in de kunst.
Hij sprak over waarom “shen dai shou” een methode is die alleen door Shen Yun en Fei Tian dansers gebruikt wordt. “Ten eerste heeft alleen hun artistiek directeur het zo uitvoerig onderwezen. Maar ten tweede, en dat is cruciaal, is een atheïstische cultuur materialistisch”, zei Gu Yun, “en niet in staat om een diepgaand effect te bereiken.”
De Beijing Dance Academy heeft bijvoorbeeld de beste dansers van een heel land, uit duizenden goed opgeleide kandidaten geselecteerd, maar hun dansgroepen hebben nog geen fractie van de impact die Shen Yun heeft op de kunstwereld. “Het moderne China is atheïstisch, dus word je van jongs af aan ondergedompeld in deze cultuur en misschien kun je de impact ervan in het begin niet zien, maar je hele kijk op het leven draait om het materiële, je doelen zijn materieel, een goede baan, huis, leefomstandigheden.”
“Met geloof wordt alles zuiver en kan het leven zinvol zijn”, zei Gu Yun. “En alleen dan heeft het leven zin. Wij zijn dansers hier, maar het maakt niet uit of je een danser of een accountant bent of wat je beroep is, je wilt een reden en zingeving hebben om te doen wat je doet.”
“Het streven van een artiest moet zuiver zijn”, zei Gu Yun, “en de cultuur van Shen Yun en Fei Tian maakt dat mogelijk. Om “shen dai shou” te leren is ook een zuiver hart nodig.”
“Ten eerste moet je motief om kunst na te streven puur zijn, want alleen dan sta je open voor inspiratie en intuïtie”, zei Gu Yun. “Je moet onthouden dat het geen wetenschap is, het is een combinatie en gelaagdheid van gevoelens en het ongrijpbare en onmeetbare. Er is geen vastomlijnd beginner-niveau ‘shen dai shou,’ gemiddeld of gevorderd niveau.”
De volgende generatie
De juryleden spraken goed over de deelnemers van dit jaar en maakten vooral opmerkingen over de verbetering van de dansers uit de junioren klasse.
“Je kan hun grote inzet en vastberadenheid zien. Er zit dit jaar meer diepgang in hun verhalen, het effect is beter en er zijn momenten dat je echt onder de indruk bent van hun kunstzinnigheid”, zei Gu Yun. De dansers in de junioren afdeling zijn soms dansers van 16 of 17 jaar oud, maar velen kozen zware karakters uit de canon van de Chinese literatuur en geschiedenis, karakters waarvan je niet zou verwachten dat zulke jonge studenten ze volledig zouden kunnen begrijpen.
“Soms denk ik dat het zou kunnen zijn dat ze een gave hebben”, mijmerde Gu Yun. “Of misschien een affiniteit voor een bepaald karakter waar ze een culturele herinnering aan hebben. Misschien is het reïncarnatie.”
Minghui moedigde de dansers aan om hard te blijven werken. “We hebben veel goed talent gezien. Ik hoorde dat sommigen van hen zelfs heel nieuwe dansers zijn en dat ze in korte tijd al zoveel hebben begrepen”, zei ze. “Dit is een zeldzame kans om de traditionele Chinese cultuur te zien en deze kunst is een speciaal onderdeel van onze cultuur.”
Met verslaggeving van NTDTV.
Origineel gepubliceerd op The Epoch Times (5 september 2021): Reviving China’s Lost Heritage: Dance Competition Raises the Bar
