SPECIAAL RAPPORT
Al twee decennia lang pompt het communistische regime van China tientallen miljarden dollars in landen met lage en middelhoge inkomens en financiert het grootschalige havenprojecten in naam van wereldwijde ontwikkeling.
Deskundigen en wetgevers waarschuwen echter dat de Chinese Communistische Partij (CCP), die China als eenpartijstaat regeert, haar wereldwijde militaire aanwezigheid wil uitbreiden door nieuwe overzeese marinebases te creëren vanuit de commerciële havens die ze in het buitenland heeft gefinancierd en gebouwd.
Volgens een nieuw rapport van AidData, een denktank die overheidsuitgaven voor internationale ontwikkelingsprojecten analyseert, heeft het regime sinds 2001 bijna 30 miljard dollar uitgegeven aan overzeese haveninfrastructuur.
Voor degenen in het Congres die de dreiging van een nieuwe expansionistische CCP moeten tegengaan, is het streven van het regime naar nieuwe basismogelijkheden een alarmerende ontwikkeling die onmiddellijke actie vereist.
Rep. Mike Gallagher (R-Wis.), die voorzitter is van de House Select Committee on the CCP, gelooft dat de enige manier om een dergelijke expansie tegen te gaan is door middel van meer militaire en diplomatieke investeringen door de Verenigde Staten. Hij hoopt dat dergelijke investeringen in partnerlanden de sluipende invloed van de CCP zullen tegengaan.
“De uitbreiding van de overzeese militaire aanwezigheid van de Chinese Communistische Partij is een loeiend alarm en we blijven op snooze drukken,” vertelde Gallagher aan The Epoch Times.
De uitbreiding van de overzeese militaire aanwezigheid van de Chinese Communistische Partij is een loeiend alarm en we blijven op snooze drukken. (Rep. Mike Gallagher – R-Wis.)
“Om de kwaadaardige invloed en militaire agressie van de CCP tegen te gaan, moeten de Verenigde Staten zowel hun eigen militair-industriële capaciteit opvoeren als meer aanwezig zijn in de Indo-Pacific, door ontwikkeling en diplomatie met belangrijke partners uit te breiden om ervoor te zorgen dat ze niet zwichten voor de schuldenval diplomatie.”
China streeft naar wereldwijde militaire expansie
Het rapport “Harboring Global Ambitions” van AidData analyseert meer dan 20 jaar officiële investeringen door Chinese staatsbedrijven in overzeese zeehavenprojecten die de basis kunnen vormen voor een nieuwe marinebasis.
Volgens het rapport heeft Peking van 2000 tot 2023 maar liefst 29,9 miljard dollar uitgegeven in de vorm van leningen en subsidies voor 123 verschillende projecten in 78 havens in 46 landen met een laag of gemiddeld inkomen.
Elk van deze projecten werd rechtstreeks gefinancierd door Peking of staatsbedrijven.
$30 miljard
Van 2000 tot 2023 gaf Peking volgens het rapport 29,9 miljard dollar uit voor 123 verschillende projecten in 78 havens in 46 landen met een laag of gemiddeld inkomen.
Dit betekent dat het rapport niet eens rekening houdt met de mogelijke uitgaven van schaduwbedrijven zonder officiële banden met het regime, noch met het beleid van het regime van militair-civiele fusie, dat eist dat alle particuliere Chinese entiteiten een militair voordeel voor de CCP creëren.
Paul Crespo, voorzitter van de denktank Center for American Defense Studies, gelooft dat de monumentale inspanning deels is ingegeven door de wens van het regime om de Verenigde Staten waar ook ter wereld te bedreigen.
“China is in hoog tempo een grote, offensieve blauwwatervloot aan het opbouwen die de Verenigde Staten tot ver buiten de westelijke Stille Oceaan kan uitdagen, vooral tijdens een oorlog om Taiwan”, aldus Crespo.
“Naast de mogelijkheid om onze aanvoerlijnen te bedreigen, wil China de [Verenigde Staten] al lang het gevoel geven dat het voelt met een buitenlandse supermacht voor de deur.”
De CCP erkent momenteel slechts één overzeese militaire basis in Djibouti, in de Hoorn van Afrika. Chinese functionarissen erkennen echter al lang dat hun leger een meer mondiale ambitie heeft en suggereerden dat soortgelijke bases in de maak zouden kunnen zijn.
De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi zei in 2016 dat China bereid was om met partnerlanden samen te werken om soortgelijke faciliteiten als die in Djibouti te ontwikkelen.
Ook de 2020 editie van “Science of Military Strategy” (pdf), gepubliceerd door China’s Nationale Defensie Universiteit, suggereerde dat een nieuw netwerk van lange afstand marine faciliteiten nodig was om China’s bereik te vergroten.
“Om de ondersteuningscapaciteiten van de zeemacht op zee te verbeteren, moeten we naast de ontwikkeling van grootschalige begeleidende ondersteuningsschepen ook belang hechten aan de bouw van maritieme uitgebreide bevoorradingspunten over lange afstanden en multikanalen om ervoor te zorgen dat de zeemacht overzeese militaire operaties in de oceaan kan uitvoeren”, zo staat in het document te lezen.
China creëert in hoog tempo een grote, offensieve, blauwwatervloot die de VS tot ver buiten het westelijke deel van de Stille Oceaan kan uitdagen. (Paul Crespo, voorzitter, Center for American Defense Studies).
Crespo, die eerder werkzaam was als marineattaché bij de Defense Intelligence Agency, zei dat een dergelijk netwerk van bases een voorwaarde zou zijn voor de instandhouding op lange termijn van China’s steeds mondialere militaire aanwezigheid.
“Om de Amerikaanse marine wereldwijd uit te dagen, heeft China bases nodig voor herbewapening, bijtanken, bevoorrading en om zijn snel groeiende vloot te repareren”, aldus Crespo.
Op dezelfde manier plaatst het AidData rapport de vele overzeese investeringen van het regime in de bredere context van een strijd om wereldwijde invloed met de Verenigde Staten.
In tegenstelling tot de ijzersterke verbintenis van Gallagher om overal ter wereld macht met macht te bestrijden, suggereert het rapport dat een dergelijke aanpak de wereldwijde spanningen alleen maar kan verergeren.
“De [Verenigde Staten] en hun bondgenoten moeten waakzaam zijn en hun middelen verstandig inzetten door allianties en partnerschappen aan te gaan met landen die overwegen om toenadering te zoeken tot China”, staat er in het rapport. “Maar westerse coalities moeten niet overdreven reageren op nieuws of geruchten dat China hier of daar een basis opricht.
“Een onbesuisde stormloop van een Westers land of alliantie om nieuwe bases overzee te vestigen als tegenwicht kan precies de rechtvaardiging of dekmantel zijn die China nodig heeft om zelf een marinebasis te bouwen.”
Welke aanpak de Verenigde Staten ook kiezen, het blijft een open vraag waar precies de volgende CCP-basis zal verrijzen.
Door de totale investeringen in individuele havenprojecten te vergelijken en de strategische waarde van een geografische locatie, de kracht van de relaties van de CCP met de lokale elites, de regionale politieke stabiliteit en de stemverhouding van de natie met China op het wereldtoneel af te wegen, suggereert het AidData rapport een paar landen als topkandidaten voor nieuwe Chinese militaire infrastructuur.
De keuzes strekken zich uit van de Indo-Pacific tot de Atlantische Oceaan, waarbij elke regio zijn eigen voor- en nadelen heeft.
Indo-Pacific basis meest waarschijnlijk
De Indo-Pacific is misschien wel de meest logische plek voor een nieuwe militaire basis.
De CCP probeert voorbij de eerste eilandenketen te geraken en zo de vrije toegang van haar commerciële en militaire schepen tot de zeeën veilig te stellen. De CCP streeft ook naar meer controle over visgebieden en kostbare grondstoffen in de hele regio, van de Zuid-Chinese Zee tot de Indische Oceaan.
Als de CCP de Verenigde Staten en hun bondgenoten onmiddellijk wil bedreigen en onbeperkte controle wil krijgen over ‘s werelds meest waardevolle handelsroutes, dan moet ze meer controle krijgen over de Indo-Pacific.
Sam Kessler, geopolitiek analist bij risicomanagementbedrijf North Star Support Group, gelooft dat een basis in deze regio de logische stap is voor het regime in zijn opmars naar wereldheerschappij.
“Op dit moment is het realistisch om te verwachten dat Peking zich concentreert op de bouw van toekomstige marinebases die dichter bij hun invloedsgebied liggen in plaats van verspreid over verschillende continenten,” aldus Kessler.
Het rapport van AidData stelt ook vast dat “de Stille Oceaan en de Indische Oceaan de maritieme omgevingen met de hoogste prioriteit van China zijn.”
99 jaar
Het Chinese regime bezit een leasecontract voor 99 jaar voor de haven van Hambantota in Sri Lanka, wat het door zijn geografische nabijheid de meest waarschijnlijke kandidaat maakt voor China’s volgende overzeese militaire basis, volgens het rapport van AidData.
In het bijzonder vindt het rapport Hambantota in Sri Lanka de meest waarschijnlijke kandidaat voor China’s volgende overzeese basis vanwege de strategische ligging voor de kust van India, de populariteit van het regime onder de lokale elites en de staat van dienst van het land als het gaat om het stemmen in lijn met de internationale belangen van de CCP.
De CCP bezit zelfs een 99-jarige leaseovereenkomst voor de haven van Hambantota. De overeenkomst is het resultaat van wat sommige analisten China’s ‘schuldenval’ diplomatie noemen: Over de lease werd onderhandeld in ruil voor een kwijtschelding van meer dan 1 miljard dollar aan Chinese schulden.
Kessler is het daarmee eens. De strategische en economische voordelen van een Srilankaanse basis zijn te waardevol om over het hoofd te zien.
“Net als het Belt and Road initiatief heeft de CCP een web van netwerken of een schild van bescherming nodig dat hun belangrijkste domein van controle omringt, namelijk het Chinese vasteland”, zegt Kessler.
“Havens met investeringen op hoog niveau zoals Gwadar en Hambantota dienen een strategische waarde en stellen de CCP in staat om hun machtsprojectiemogelijkheden uit te breiden naar de Indische Oceaan, de Indo-Pacific, het Midden-Oosten en ook Eurazië.”
Peking heeft de afgelopen twee decennia meer dan 2 miljard dollar geïnvesteerd in de internationale haven van Hambantota, waarmee het de grootste haveninvestering van de CCP is. De CCP heeft ook meer dan 430 miljoen dollar geïnvesteerd in de nabijgelegen haven van Colombo in Sri Lanka, die vergelijkbare of ondersteunende faciliteiten zou kunnen bieden. Beide zouden China in staat stellen de zeeën te beheersen als directe rivaal van India.
Sri Lanka, hoewel een voor de hand liggende keuze, is niet de enige mogelijkheid. Het AidData rapport en Kessler wijzen op de mogelijkheid van Gwadar in Pakistan en Port Luganville in Vanuatu, vlakbij Australië.
Daartoe heeft het regime zo’n 577 miljoen dollar geïnvesteerd in Gwadar en 97 miljoen dollar in Port Luganville, die elk hun eigen voordelen bieden.
Volgens het rapport zou een basis in Vanuatu het regime in staat stellen om zijn schijnbare insluiting door Amerikaanse en geallieerde strijdkrachten te doorbreken, terwijl een basis in Pakistan de uitbreiding van het Belt and Road Initiative van het regime naar het Midden-Oosten verder zou versterken en het regime meer controle zou geven over de vitale Straat van Hormuz.
De Pakistaanse marine is ook ‘s werelds grootste buitenlandse afnemer van Chinese wapens. Een marinebasis daar zou dus een dergelijke militaire relatie verbeteren en mogelijk de interoperabiliteit tussen de strijdkrachten van de twee naties vergroten.
De Cambodja-connectie
Er zijn nog andere overwegingen die gemaakt moeten worden met betrekking tot de Indo-Pacific. Namelijk hoe de huidige militaire ontwikkeling toekomstige ontwikkeling kan verminderen of intensiveren.
“Cambodja met de haven van Ream kan ook een rol spelen in dit scenario”, zei Kessler, verwijzend naar de voortdurende uitbreiding van de militaire basis Ream in Cambodja door de CCP, waar het regime diepwaterfaciliteiten bouwt voor de grootste marinebasis van Cambodja en waarschijnlijk zelf zal profiteren van toegang tot de faciliteit.
“Hoewel de officiële investering tot nu toe klein is geweest, is het zeer waarschijnlijk dat Ream, Cambodja, in de een of andere vorm een [Chinese marine] faciliteit zal zijn,” stelt het AidData rapport.
De Amerikaanse nationale veiligheidsgemeenschap waarschuwt al sinds 2019 dat Cambodja en China een geheim pact hebben opgesteld dat China onbelemmerde militaire toegang tot de haven aan de Golf van Thailand zou garanderen na de voltooiing van de uitbreiding van Ream.
De uitbreiding en modernisering van de basis zal de grootte van de schepen die er worden bediend vervijfvoudigen, van schepen met een capaciteit van 1.000 ton tot schepen van 5.000 ton. Dat betekent dat de haven nog steeds te klein zal zijn om China’s nieuwste Type 055 geleide raketkruisers te herbergen, maar wel kleinere fregatten, waaronder die met antischipraketten en elektronische oorlogspakketten.
De haven grenst ook aan de Zuid-Chinese Zee, waar China voortdurend illegale aanspraken heeft gemaakt om zijn grondgebied uit te breiden door middel van verzonnen “historische rechten” en de oprichting van kunstmatige eilanden, waarvan het beweert dat ze deel uitmaken van zijn eigen grondgebied.
Groeiende interesse in West-Afrikaanse faciliteiten
Ondanks de duidelijke voordelen van een basis in de Stille Oceaan, is er goede reden om aan te nemen dat de CCP een militaire basis in West-Afrika zou kunnen willen bouwen.
China heeft 6,9 miljard dollar uitgegeven aan West-Afrikaanse havenprojecten in negen landen: Angola, Kameroen, Ivoorkust, Equatoriaal-Guinea, Ghana, Guinee-Bissau, Mauritanië, Nigeria en Sierra Leone.
Geldstromen en andere financiële middelen van China naar West-Afrikaanse landen zouden erop kunnen wijzen dat een dergelijke uitbreiding in de maak is, volgens Alexander Wooley, directeur partnerships en communicatie bij AidData, wiens team het rapport over China’s investeringen heeft samengesteld.
“Ze zullen ergens in die regio een basis hebben”, zei Wooley tijdens een lezing op 15 augustus bij The Heritage Foundation, een conservatieve denktank.
“Welk land dat zal zijn, vertellen ze aan niemand.”
Een Chinese marinebasis in West- of Centraal-Afrika zou de PLAN (People’s Liberation Army Navy) op gemakkelijke trefafstand van de VS en NAVO-lidstaten brengen. (AidData)
Er zijn echter wel hints en het AidData rapport suggereert dat Equatoriaal Guinea en Kameroen waarschijnlijke kanshebbers zijn. China heeft al meer dan 659 miljoen dollar uitgegeven aan het verbeteren van de haven in Bata, Equatoriaal Guinea, en meer dan 1,3 miljard dollar in Kribi, Kameroen.
Beide locaties zouden de CCP een ongeëvenaarde ligging aan de Golf van Guinee bieden, waardoor China het land bij uitstek zou worden voor buitenlandse investeringen in de snel groeiende Afrikaanse markt, terwijl het regime vaste voet aan de Atlantische Oceaan zou krijgen.
“Een Chinese marinebasis in West- of Centraal-Afrika zou de [marine van het Volksbevrijdingsleger] op gemakkelijke trefafstand van de VS en NAVO-lidstaten brengen”, aldus het rapport.
Daarom zei een Amerikaanse topgeneraal vorig jaar dat Bata de plek leek te zijn waar het regime de meeste vooruitgang had geboekt in zijn pogingen om zijn militaire aanwezigheid in Afrika uit te breiden.
Ook Kribi heeft nu diep genoeg water en een pier die groot genoeg is om de grootste Chinese oorlogsschepen te ontvangen.
“Zowel de haven van Bata als die van Kribi zijn aantrekkelijk voor Peking om bases op te zetten en er zijn ook langetermijnrelaties met hun leiders”, aldus Kessler.
“Het primaire doel van de CCP zal echter altijd het behoud van hun invloedssfeer zijn, naast het uitbreiden ervan. Wat betreft marinebases zullen ze eerder van binnenuit bouwen en vervolgens eerst naar buiten uitbreiden.”
De concurrentie tussen de VS en China krijgt een mondiaal karakter
Waar de CCP ook kiest om te bouwen, de beslissing zal niet zonder weerstand zijn, zoals Gallagher en de Select Committee on the CCP van plan zijn te bieden.
Het AidData-rapport merkt op dat overal waar de Verenigde Staten lucht krijgen van CCP-investeringen, ze waarschijnlijk zullen proberen de lokale regering naar hun hand te zetten.
Dergelijke pogingen lijken overal ter wereld te worden ondernomen, ook in de achtertuin van de Verenigde Staten. Naar verluidt heeft het regime bijvoorbeeld een overeenkomst gesloten met Cuba voor de bouw van een spionagebasis op slechts 100 mijl uit de kust van Florida.
Daarom moet de CCP voorzichtig zijn om een verdedigbare positie te behouden, vooral als ze van plan is om een faciliteit te bouwen voorafgaand aan een invasie van Taiwan.
Het Chinese regime heeft naar verluidt een overeenkomst gesloten met Cuba om een spionagebasis te bouwen op slechts 100 mijl uit de kust van Florida.
“Een belangrijk voorbehoud voor China is dat geen van de hierboven beschreven havens momenteel militair verdedigbaar is”, aldus het rapport. “In een conflictsituatie zouden ze zeer waardevolle doelwitten worden voor een vijand.
Toch kampt het regime met moeilijkheden. De CCP heeft niet de vele formele bondgenoten van de Verenigde Staten. Dat betekent dat het er niet zomaar op kan rekenen dat zijn militaire aanwezigheid overal ter wereld wordt verwelkomd totdat het zijn eigen bases kan bouwen om hun bescherming met geweld te garanderen.
“China behoort niet tot een typische defensiealliantie zoals de NAVO of het relatief nieuwe AUKUS, dus ze hebben geen relaties met landen waar er een gelijk speelveld is in termen van de manier waarop ze hun schip kunnen stationeren, zoals bijvoorbeeld de Amerikaanse vloot in Napels,” zei Wooley.
“Als ze schepen verder weg willen inzetten, hebben ze die relaties niet met een bondgenoot met een gast marinebasis. Ze hebben niet zoveel aanvullingsschepen als andere moderne marineschepen, dus is het logisch om te zoeken naar een plek voor een marinebasis.”
Wat de Verenigde Staten betreft, zit het leiderschap momenteel vast in de positie dat het moet raden waar de volgende Chinese basis zal komen en tegelijkertijd moet voorkomen dat deze wordt gebouwd.
Kessler zei dat het Amerikaanse leiderschap zich zou moeten aanpassen – en snel aanpassen – aan de verschuivingen in het strategische denken van China en de opties die het land heeft.
“De VS en hun bondgenoten zullen niet alleen een inhaalbeweging moeten maken, maar ook benaderingen, denkwijzen, strategieën en tactieken moeten aanpassen om deze patronen effectief te minimaliseren of te voorkomen dat de CCP op de lange termijn succesvoller en expansiever wordt,” aldus Kessler.
