Léon Gautier, de laatste van de 177 Fransen die op 6 juni 1944 in Normandië landden, blijft op 100-jarige leeftijd nederig strijden voor vrede en de nagedachtenis van zijn strijdmakkers van het Kieffer-commando.
Dinsdag reikte hij samen met Emmanuel Macron groene baretten uit aan studenten die hun commando-opleiding met succes hebben afgerond tijdens de jaarlijkse herdenking van de École de fusiliers marins in Colleville-Montgomery, waar hij 79 jaar geleden aan land ging. De tijd verstrijkt, maar Léon Gautier laat nooit een gelegenheid voorbijgaan om, met zijn groene baret op, jonge mensen uit te nodigen om “voor vrede te vechten”, zoals hij ook deed op 27 oktober tijdens een ceremonie ter gelegenheid van zijn 100e verjaardag. “Het is meer dan 70 jaar geleden sinds D-Day… Het is een herinnering die we niet zullen vergeten”, vertelde de veteraan aan journalisten onder applaus.

“Het ergste wat je kunt zien is een oorlog. Omdat je aan de andere kant mensen doodt die nooit iets hebben misdaan, die gezinnen en kinderen hebben. En dat allemaal om wat te bereiken?” voegde de grootofficier van het Legioen van Eer eraan toe, gekleed in een pak met stropdas op zijn rolstoel. “Op 6 juni hebben we 1,8 km strand bevrijd en overdag 19 km afgelegd. Daarna brachten we 78 dagen en 78 nachten door aan het front in een loopgraaf,” verklaarde de altijd gastvrije man tijdens een interview in mei 2014.
Léon Gautier is nooit zijn “maatje” vergeten, die die dag sneuvelde op slechts een paar meter van hem, “de bovenkant van zijn hoofd afgerukt” tijdens een Duits tegenoffensief, zoals hij vertelde aan een AFP-journalist die hij bij hem thuis ontving. En toch, in de nasleep van de oorlog, “werd ik gedemobiliseerd zonder een cent, zonder iets. Alle Vrije Fransen zaten in dezelfde situatie”, voegde hij zonder bitterheid eraan toe.
“Het ergste wat je kunt zien is een oorlog. Omdat je aan de andere kant mensen doodt die nooit iets hebben misdaan, die gezinnen en kinderen hebben. En dat allemaal om wat te bereiken?” voegde de grootofficier van het Legioen van Eer eraan toe, gekleed in een pak met stropdas op zijn rolstoel. “Op 6 juni hebben we 1,8 km strand bevrijd en overdag 19 km afgelegd. Daarna brachten we 78 dagen en 78 nachten door aan het front in een loopgraaf,” verklaarde de altijd gastvrije man in mei 2014.
Léon Gautier is nooit zijn “maatje” vergeten, die die dag sneuvelde op slechts een paar meter van hem, “de bovenkant van zijn hoofd afgerukt” tijdens een Duits tegenoffensief, zoals hij vertelde aan een AFP-journalist die hij bij hem thuis ontving. En toch, in de nasleep van de oorlog, “werd ik gedemobiliseerd zonder een cent, zonder iets. Alle Vrije Fransen zaten in dezelfde situatie”, vertrouwde hij de man die in februari 1940 bij de Franse marine was gegaan, zonder bitterheid toe.
Op 17-jarige leeftijd, vooral beïnvloed door een “anti-Boche” familie die enkele van haar leden had verloren in de Eerste Wereldoorlog, sloot hij zich in juli na de Wapenstilstand aan bij Londen en de Gaulle, voordat hij ging vechten in Kameroen, Congo, Syrië en Libanon. In 1945 “vond ik in Frankrijk niet langer de grote solidariteit van mijn jeugd (…) Het was ieder voor zich. Degenen die met de Duitsers hadden samengewerkt, hielden er hun zwarte markt op na. Ze kregen het voor elkaar,” herinnert Léon Gautier zich.
“De vrede mag niet opnieuw verloren gaan
Geboren op 27 oktober 1922 in Rennes in een bescheiden gezin, begon hij op 13-jarige leeftijd te werken als koetsenmaker, “in een tijd dat er een 48-urige werkweek was en geen betaalde vakanties”. Na de oorlog ging hij met zijn vrouw Dorothy, die hij in Engeland had leren kennen, zeven jaar lang naar Engeland, waar hij meer dan “60 uur per week” werkte. Hij keerde terug naar Frankrijk om opnieuw te vertrekken als werkplaatschef, voor nog eens zeven jaar in Afrika, voordat een ongeluk hem terug naar huis bracht. Hij werd van kop tot teen in het gips gezet.
Daar, op 38-jarige leeftijd, deed deze vader van twee kinderen, die altijd “dol was geweest op de Engelsen” en Churchill bewonderde – “die nooit opgaf” – examen om autodeskundige te worden. “Vanaf nul beginnen in 1945 betekende dat ik overal moest vechten om in mijn levensonderhoud te voorzien. Ik heb mijn eigen huisje, verdiend met zweet des aanschijns. Daar ben ik gelukkig. Ik heb geen kasteel nodig”, zegt de veteraan met een scherpe kijk op de wereld.
Léon Gautier woont sinds de jaren 90 in Ouistreham en vecht onvermoeibaar “voor vrede” en voor de nagedachtenis van zijn kameraden, van school tot herdenking. “Je kunt de vrede niet opnieuw verliezen. Je moet heel waakzaam zijn in je keuzes. De Duitsers volgden Hitler als schapen. Het kan ons ook overkomen”, verkondigde de man die bevriend was geraakt met Johannes, een Duitse veteraan van de Slag om Normandië die zich net als hij in Ouistreham had gevestigd. Tijdens de 70e verjaardag van de landingen op D-Day hadden de twee mannen elkaar nog emotioneel omhelsd. Johannes Börner overleed in 2018.
Gepubliceerd door The Epoch Times (6 juni 2023): Léon Gautier, dernier héros français du Débarquement du 6 juin 1944: «La paix, faut pas la reperdre»