Al vele jaren moedig ik iedereen die ik ken aan om liefde voor het lezen te ontwikkelen. Ik ben er bijzonder op gebrand om ouders (om hun kinderen aan het lezen te krijgen) en jongeren (terwijl ze hun jeugd behouden, zodat ze wijze volwassenen kunnen worden) aan te moedigen.
Wat ik vaak zeg is dat lezen niet een kwestie is van louter plezier – in feite is dit de laagste vorm van lezen. Lezen, in zijn hoogste vorm, gaat over leren, zodat men kan groeien in deugdzaamheid. Ik beveel vaak het onderwerp geschiedenis aan, omdat we in de geschiedenis talloze voorbeelden van menselijk gedrag te zien krijgen, waardoor we kunnen bijleren over elk denkbaar onderwerp dat belangrijk is om een goed leven te kunnen leven – zaken als karakter, staatsmanschap en wijsheid.
Ik werd met vreugde aan deze waarheid herinnerd toen ik het eerste hoofdstuk las van een oude Chinese tekst, “Xunzi”, getiteld “Een aansporing tot leren”. Het definieert de “heer” als iemand die voortdurend groeit in deugdzaamheid volgens “de Weg” (een idee dat erg lijkt op de westerse noties van “natuurwet” die iedereen kan waarnemen door middel van rede), en de essentie ervan is vervat in de openingszin: “De heer zegt: Leren moet nooit stoppen.” De “heer” is iemand “[die] breed leert en zichzelf driemaal daags onderzoekt, en dan is zijn kennis helder, en zijn gedrag zonder fouten.”
Zelfonderzoek, wat een concept! Een concept dat ook al lang door de grootste geesten in het Westen werd omarmd, en het tegendeel is van de afgezaagde, zelfzuchtige, eindeloos verzadigende banaliteiten waaraan wij voortdurend door de popcultuur worden onderworpen.
Maar meer dan dat – de “Xunzi” dringt erop aan dat de deugd die nodig is om een heer te zijn alleen kan worden verkregen door een grondige kennis van het verleden: “Als je nooit de woorden hoort die zijn overgeleverd door de vroegere koningen, zul je de grootsheid van het leren niet kennen.” Een dergelijke uitspraak veronderstelt dat ervaring een essentieel ingrediënt is in de wijsheid waardoor deugd wordt verkregen (vandaar het respect voor ouderen in de traditionele Chinese cultuur). Met andere woorden, het idee van eindeloze vooruitgang is absurd, en het geloof dat het nieuwe altijd beter is, is kortzichtig.
De “Xunzi” bevestigt ook dat de heer leert omwille van zijn eigen groei in deugdzaamheid – niet om aan deugdzaamheidssignalen te doen: “Studenten in de oudheid leerden voor hun eigen bestwil, maar de studenten van vandaag leren om indruk te maken op anderen. Dus het leren van de heer wordt gebruikt om zijn eigen persoon te verbeteren.”
Evenzo aanvaardt de heer dat het hard werken vergt om te groeien in deugdzaamheid: “De heer is niet uitzonderlijk door geboorte, maar door goed te zijn in de omgang met de dingen.” Dit zou niet meer kunnen verschillen van moderne, schadelijke ideologieën en “bewegingen” die erop aandringen dat iemands deugdzaamheid bestaat uit dingen waar hij niet aan hoeft te werken of die hij niet hoeft te verfijnen.
De “Xunzi” benadrukt ook het belang van iemands relaties voor de groei in deugdzaamheid: “In het leren is niets nuttiger dan dicht bij de juiste persoon te komen.” Zoals het oude gezegde luidt: “Slecht gezelschap corrumpeert de goede zeden”, en die waarheid was de Chinezen meer dan twee millennia geleden niet minder bekend dan zij is voor hen die vandaag hun gezond verstand behouden.
Deze groei van deugdzaamheid, zo verklaart de “Xunzi”, leidt uiteindelijk tot een persoonlijke instelling die de auteur “onveranderlijkheid” noemt en die hij als volgt omschrijft: “Daarom kunnen macht en winst hem niet beïnvloeden, kan de massa hem niet van zijn plaats brengen en kan niets ter wereld hem van zijn stuk brengen. Hij leeft hierdoor en hij sterft hierdoor. Dit wordt de staat genoemd waarin de deugd is gegrepen.” Deze staat van “onveranderlijkheid” is het vermogen om de dingen waar te nemen zoals ze zijn, en dienovereenkomstig te reageren, ongeacht de kosten. “Wanneer men onveranderlijkheid kan bereiken,” staat er, “alleen dan kan men op de dingen reageren. In staat zijn tot zowel onveranderlijkheid als reageren op de dingen – dit wordt de vervolmaakte persoon genoemd.”
Deze diep realistische maar ambitieuze houding deed me denken aan iets wat Jordan Peterson zei: “Pak je [scheldwoord] lijden op en draag het! En probeer een goed mens te zijn, zodat je het niet erger maakt! … Sta stevig in je schoenen zodat mensen op je kunnen vertrouwen!”
Dat is wat het is om een deugdzaam mens te zijn – om een echt menselijk mens te zijn.
Wanneer je teksten leest zoals de “Xunzi”, kom je veel voorbeelden tegen van wat ik schertsend “krantenkoppen van 2200 jaar oud” noem (of hoe oud een bepaalde tekst ook is) – dat wil zeggen, ik lees iets waarvan de noodzaak en de inhoud voor ons allen in 2021 even relevant is (of soms zelfs relevanter) dan de krantenkoppen van vandaag. Men ontdekt dat de menselijke natuur in de loop van duizenden jaren niet veel veranderd is, en dat de ingrediënten voor het ware geluk – alleen te vinden in de deugd – fundamenteel dezelfde blijven in alle tijden, voor alle mensen; en de moderne formule van het volgen van je grillige en kortzichtige verlangens (waarvoor anderen je voortdurend moeten bevestigen) is dat beslist niet.
Een dergelijke wijsheid is misschien nog nooit zo noodzakelijk geweest als in tijden die zo decadent en toegeeflijk zijn als de onze. Mogen wij deze grote traditie, de wijsheid van de wijzen van alle culturen en tijden, weer oppakken! Mogen wij ophouden ons tot onszelf te beperken, en leren dat het menselijk individu dwaas is, maar de menselijke soort wijs.
Joshua Charles is een voormalig speechschrijver voor het Witte Huis voor Vice President Mike Pence, No. 1 New York Times bestseller auteur, een historicus, schrijver/ghostwriter, en openbaar spreker. Hij was historisch adviseur voor verschillende documentaires en publiceerde boeken over onderwerpen variërend van de Founding Fathers, tot Israël, tot de rol van het geloof in de Amerikaanse geschiedenis, tot de impact van de Bijbel op de menselijke beschaving. Hij was de senior redacteur en conceptontwikkelaar van de “Global Impact Bible,” gepubliceerd door het in D.C. gevestigde Museum of the Bible in 2017, en is als geleerde verbonden aan het Faith and Liberty Discovery Center in Philadelphia. Hij is een Tikvah en Philos Fellow en heeft in de hele VS gesproken over onderwerpen als geschiedenis, politiek, geloof en wereldbeeld. Hij is concertpianist en heeft een master in overheid en een graad in rechten. Volg hem op Twitter @JoshuaTCharles of kijk op JoshuaTCharles.com.
De standpunten in dit artikel zijn de mening van de auteur en komen niet noodzakelijk overeen met de standpunten van The Epoch Times.
Origineel gepubliceerd door The Epoch Times (06/04/2021): Timeless Wisdom: The Ancient Chinese Art of Self-Improvement
