Benjamin Franklin, een van de grondleggers van de Verenigde Staten, heeft in zijn autobiografie zijn “moedige en moeilijke project om tot morele perfectie te komen” achtergelaten.
De bescheiden leider en wijze staatsman, bekend om zijn vele bijdragen aan de mensheid, heeft 13 deugden opgesomd die hem op dat moment “als noodzakelijk of wenselijk” voorkwamen voor zijn persoonlijke ontwikkeling, samen met een plan om ze te verwerven. In hetzelfde hoofdstuk vertelt Franklin ook over het moment waarop zijn vriend en weldoener hem hielp zijn trots te identificeren – een natuurlijke passie van de mens die “zo moeilijk te bedwingen” is, in zijn eigen woorden – en hoe hij acht sloeg op het oprechte advies en zich inspande om nederigheid te ontwikkelen.
Het volgende is een uittreksel uit “De Autobiografie van Benjamin Franklin”. We bieden het aan in de hoop onze lezers te inspireren tot het ontwikkelen van bedachtzaam en meelevend gedrag, zodat we onze samenlevingen, onze families en onszelf goed kunnen dienen.
Plan voor het bereiken van morele perfectie
Rond deze tijd vatte ik het stoutmoedige en moeilijke project op om tot morele volmaaktheid te komen. Ik wilde leven zonder ook maar één fout te begaan; ik wilde alles overwinnen waartoe natuurlijke neigingen, gewoonten of gezelschap me zouden kunnen brengen. Omdat ik wist, of dacht te weten, wat goed en kwaad was, zag ik niet in waarom ik niet altijd het ene zou doen en het andere zou vermijden. Maar ik merkte al snel dat ik een taak op me had genomen die moeilijker was dan ik me had voorgesteld.
Terwijl ik met zorg waakte over de ene fout, werd ik vaak verrast door een andere; gewoonte profiteerde van onoplettendheid; de neiging was soms te sterk voor het verstand. Uiteindelijk concludeerde ik dat de loutere speculatieve overtuiging dat het ons belang was om volledig deugdzaam te zijn, niet voldoende was om te voorkomen dat we uitglijden; en dat de tegengestelde gewoonten moeten worden doorbroken, en goede moeten worden verworven en gevestigd, voordat we ook maar enigszins kunnen vertrouwen op een constante, uniforme rechtschapenheid van gedrag. Voor dit doel bedacht ik daarom de volgende methode. […] Ik nam onder dertien namen van deugden alles op wat mij op dat moment voorkwam als noodzakelijk of wenselijk, en voegde aan elk een kort voorschrift toe, dat volledig uitdrukking gaf aan de betekenis die ik eraan gaf.
Deze namen van deugden, met hun leefregels, waren:
- Matigheid. Eet niet uit verveling; drink niet om aangeschoten te worden.
- Stilte. Spreek alleen wat anderen of jezelf ten goede komt; vermijd onbeduidende gesprekken.
- Orde. Laat al je dingen hun plaats hebben; laat elk onderdeel van je bedrijf zijn eigen tijd hebben.
- Resolutie. Besluit om uit te voeren wat je zou moeten doen; voer zonder falen uit wat je besloten hebt.
- Zuinigheid. Maak geen uitgaven behalve om anderen of jezelf goed te doen; dat wil zeggen, verspil niets.
- Industrie. Verlies geen tijd; wees altijd bezig met iets nuttigs; stop met alle onnodige handelingen.
- Oprechtheid. Gebruik geen kwetsend bedrog; denk onschuldig en rechtvaardig; en als je spreekt, spreek dienovereenkomstig.
- Rechtvaardigheid. Doe niemand onrecht door kwaad te doen, of door de voordelen die je plicht zijn achterwege te laten.
- Gematigheid. Vermijd extremen; neem kwetsuren niet zo kwalijk als je denkt dat ze verdienen.
- Reinheid. Tolereer geen onreinheid in lichaam, kleding of woning.
- Kalmte. Laat je niet van de wijs brengen door kleinigheden of door gewone of onvermijdelijke ongelukken.
- Kuisheid. Gebruik zelden wellust, behalve voor gezondheid of nakomelingen; Nooit uit verveling, zwakte of het schaden van je eigen of andermans vrede of reputatie.
- Nederigheid. Imiteer Jezus en Socrates.
Aangezien het mijn bedoeling was om de gewoonte van al deze deugden te verwerven, oordeelde ik dat het goed zou zijn om mijn aandacht niet af te leiden door het geheel in één keer te proberen, maar om het op één van hen tegelijk te richten; en, wanneer ik dat onder de knie zou hebben, dan verder te gaan met een ander, enzovoort, totdat ik door de dertien heen zou zijn gegaan; en, aangezien de voorafgaande verwerving van sommige de verwerving van bepaalde andere zou kunnen vergemakkelijken, heb ik ze met dat doel gerangschikt zoals ze hierboven staan.
In de eerste plaats matigheid, omdat het de koelte en helderheid van het hoofd bevordert, die zo nodig is waar voortdurende waakzaamheid moet worden betracht en beschermd tegen de niet aflatende aantrekkingskracht van oude gewoonten en de kracht van voortdurende verleidingen.
Terwijl ik dit had verworven en vastgesteld, zou Stilte gemakkelijker zijn; en omdat ik kennis wilde verwerven en tegelijkertijd wilde verbeteren in deugdzaamheid, en omdat ik van mening was dat in conversatie het eerder werd verkregen door het gebruik van de oren dan van de tong, en daarom een gewoonte wilde doorbreken waarin ik was geraakt van kletsen, woordspelingen en grappen maken, die me alleen acceptabel maakten voor onbeduidend gezelschap, gaf ik Stilte de tweede plaats.
Dit en het volgende, Orde, verwachtte ik, zou me meer tijd geven voor het bijwonen van mijn project en mijn studies. Besluitvaardigheid, eenmaal gewoon geworden, zou me standvastig houden in mijn pogingen om alle volgende deugden te verkrijgen; Zuinigheid en Industrie die me van mijn overgebleven schulden zouden bevrijden, en welvaart en onafhankelijkheid zouden voortbrengen, zouden de beoefening van Oprechtheid en Rechtvaardigheid gemakkelijker maken, etc., etc. Toen ik bedacht dat […] dagelijks onderzoek nodig zou zijn, bedacht ik de volgende methode om dat onderzoek uit te voeren.
Ik maakte een klein boekje, waarin ik voor elk van de deugden een pagina indeelde. Ik vulde elke pagina met rode inkt, zodat ik zeven kolommen had, één voor elke dag van de week, waarbij ik elke kolom markeerde met een letter van de dag. Ik doorkruiste deze kolommen met dertien rode lijnen, waarbij ik het begin van elke lijn markeerde met de eerste letter van een van de deugden, op welke lijn en in de juiste kolom ik met een kleine zwarte stip elke fout kon markeren die ik bij onderzoek op die dag met betrekking tot die deugd had begaan.
In zijn autobiografie schrijft Franklin verder hoe hij eerst slechts 12 deugde had opgesomd, totdat een vriend van hem het onderwerp Trots ter sprake bracht. Franklin vertelt hoe hij zijn eigen trots identificeerde en nederigheid beoefende:
Mijn lijst van deugden bevatte er eerst maar twaalf; maar een vriend van de Quakers had me vriendelijk laten weten dat ik over het algemeen trots werd gevonden; dat mijn trots zich vaak liet zien in gesprekken; dat ik er niet tevreden mee was geen gelijk te hebben als ik over een bepaald punt discussieerde, maar dat ik aanmatigend en nogal brutaal was, waarvan hij me overtuigde door verschillende voorbeelden te noemen; ik besloot om te proberen mezelf te genezen, als ik dat kon, van deze ondeugd of dwaasheid onder de rest, en ik voegde Nederigheid aan mijn lijst toe, waarbij ik een uitgebreide betekenis aan het woord gaf.
Ik kan me niet beroemen op veel succes bij het verwerven van de realiteit van deze deugd, maar ik had veel succes met betrekking tot de schijn ervan. Ik maakte er een regel van om alle directe tegenspraak te vermijden tegenover de gevoelens van anderen, en alle positieve beweringen van mezelf. Ik verbood mezelf zelfs, in overeenstemming met de oude wetten van onze Junto, het gebruik van elk woord of uitdrukking in de taal die een vaststaande mening impliceerde, zoals zeker, ongetwijfeld, etc., en ik nam, in plaats daarvan, ik denk, ik veronderstel, of ik verbeeld me dat een ding zo is of zo; of het lijkt me zo op dit moment. Als een ander iets beweerde waarvan ik dacht dat het een vergissing was, ontzegde ik mezelf het genoegen om hem abrupt tegen te spreken en meteen een of andere absurditeit in zijn stelling aan te tonen; en in mijn antwoord begon ik met op te merken dat in bepaalde gevallen of omstandigheden zijn mening juist zou zijn, maar dat er in het huidige geval een verschil leek of lijkt, enz. Ik merkte al snel het voordeel van deze verandering in mijn manier van doen; de gesprekken die ik aanging verliepen aangenamer. De bescheiden manier waarop ik mijn meningen voorstelde, zorgde voor een betere ontvangst en minder tegenspraak; ik had minder last van verdriet als ik het bij het verkeerde eind had, en ik kreeg anderen gemakkelijker zover om hun fouten op te geven en zich bij mij aan te sluiten als ik het bij het rechte eind had.
En deze manier van doen, die ik in het begin met enig geweld tegen mijn natuurlijke neiging aanhield, werd op den duur zo gemakkelijk en zo gewoon voor mij, dat misschien in de afgelopen vijftig jaar niemand mij ooit een dogmatische uitdrukking heeft horen ontvallen. En aan deze gewoonte (na mijn karakter van integriteit) denk ik dat het voornamelijk te wijten is dat ik al vroeg zoveel gewicht in de schaal legde bij mijn medeburgers als ik nieuwe instellingen voorstelde, of veranderingen in de oude, en zoveel invloed had in openbare raden toen ik lid werd; want ik was maar een slechte spreker, nooit welsprekend, onderhevig aan veel aarzeling in mijn woordkeuze, nauwelijks correct in taalgebruik, en toch kreeg ik over het algemeen mijn punten door.
In werkelijkheid is er misschien geen enkele van onze natuurlijke hartstochten zo moeilijk te bedwingen als trots. Vermom het, worstel ermee, sla het neer, verstik het, laat het sterven zoveel als je wilt, het leeft nog steeds en zal zo nu en dan tevoorschijn komen en zich laten zien; je zult het misschien vaak zien in deze geschiedenis; want zelfs als ik me zou kunnen voorstellen dat ik het volledig overwonnen had, zou ik waarschijnlijk trots zijn op mijn nederigheid.
Origineel gepubliceerd op he Epoch Times (27 juni 2023): When Benjamin Franklin’s Friend Informs Him of His Proud, Overbearing Nature
