Hoewel zowel president Joe Biden als House Speaker Kevin McCarthy (R-Calif.) de afgelopen dagen hebben gezegd dat ze niet geloven dat de onderhandelingen over het schuldplafond op een fiasco zullen uitlopen en een economisch schadelijke wanbetaling zullen veroorzaken, zijn de markten onrustig en de kiezers nerveus nu ze nadenken over de gevolgen als Amerika zijn schuldverplichtingen niet nakomt.
Naarmate de impasse in Washington voortduurt en het land dichter bij de zogenaamde X-datum komt, wanneer de zak met boekhoudkundige trucs van het ministerie van Financiën (bekend als “buitengewone maatregelen”) opraakt en de regering geconfronteerd wordt met het vooruitzicht van een wanbetaling, hebben de markten een niet-triviaal risico op wanbetaling aangetoond.
Om te beginnen zijn de spreads op 5-jaars credit default swaps (CDS), een marktgebaseerde maatstaf voor het wanbetalingsrisico, opgelopen tot 69,76 op 19 mei, het hoogste in meer dan tien jaar en een impliciete kans op wanbetaling van 1,16 procent.
Dat komt ongeveer overeen met een recente schatting van analisten van de Federal Reserve Bank of Chicago, die in een recente prognose (pdf) stelde dat de door de markt verwachte kans op wanbetaling rond eind april rond de 1 procent lag. Hoewel die kans niet groot lijkt, is hij veel groter dan de 0,2 tot 0,3 procent in 2022 volgens de schatting van de Fed.
Ondertussen zeiden analisten van MSCI Research in een recente nota dat er vanaf 3 mei een kans van 3,9 procent was op wanbetaling. Hun methodologie is gebaseerd op eenjarige swaps op Amerikaanse overheidsschuld in combinatie met leverbare prijsfactoren. Ter vergelijking: tijdens de schuldenplafondcrisis van 2011 was de kans op wanbetaling volgens de MSCI-analyse 6,9 procent.
Een andere wanbetalingsmeter, de Kalshi-voorspellingsmarkt, laat beleggers rechtstreeks wedden op het al dan niet in gebreke blijven van de Amerikaanse overheid. Momenteel is de kans op wanbetaling 8 procent.
Maar hoe groot de kans op een wanbetaling ook is, de kiezers denken duidelijk na over de gevolgen.
Kiezers zeggen dat een wanbetaling de economie zou verslechteren en de markten zou doen instorten.
Uit recente peilingen blijkt dat de meeste kiezers zich bewust zijn van de naderende X-datum, terwijl ten minste 7 op de 10 denken dat een wanbetaling de economie zou verslechteren, de Amerikaanse aandelenmarkten aanzienlijk zou doen dalen en lenen duurder zou maken.
Uit een recente peiling van Morning Consult (pdf), uitgevoerd tussen 8 en 11 mei, blijkt dat een grote meerderheid van de Amerikaanse kiezers (67 procent) zegt dat zij “enige” of “veel” informatie hebben gekregen over de impasse rond het schuldenplafond en de gevolgen daarvan voor een wanbetaling.
Terwijl de meeste kiezers (71 procent) denken dat een wanbetaling een “groot” probleem zou zijn voor de Amerikaanse economie, denkt een veel kleinere minderheid (39 procent) dat een wanbetaling van de schuld hen persoonlijk zou treffen.
Tegelijkertijd zei 80 procent te denken dat een wanbetaling de economie zou “verslechteren”, terwijl 75 procent zei te denken dat aandelen “aanzienlijk zouden dalen”.
Nog eens 73 procent zei dat de rente op Amerikaans schatkistpapier zou stijgen en lenen duurder zou maken, terwijl 72 procent zei te geloven dat de Verenigde Staten hun positie als financieel leider in de wereld zouden verliezen.
Ten minste zes op de tien kiezers zei dat een wanbetaling zou leiden tot “wijdverspreid” banenverlies in het hele land en dat de overheid niet in staat zou zijn veteranen- en socialezekerheidsuitkeringen te betalen.
Een kleine meerderheid (53 procent) zei dat zij er voorstander van zouden zijn dat Biden uitvoerende bevoegdheden gebruikt om wanbetaling te voorkomen als de onderhandelingen mislukken en het Congres het schuldenplafond niet verhoogt voordat de X-datum aanbreekt.
Het ministerie van Financiën herhaalde maandag zijn verwachting dat de zogenaamde “buitengewone maatregelen” (in feite boekhoudkundige manoeuvres) tegen het einde van de maand op zouden zijn en dat de regering tegen 1 juni haar rekeningen niet meer zou kunnen betalen.
Is een compromis nabij?
De onderhandelaars van het Witte Huis en de Republikeinen in het Congres zouden vrijdag in Washington verder praten in een poging overeenstemming te bereiken over het opheffen van het schuldenplafond van 31,4 biljoen dollar.
De Republikeinen, die het opheffen van het schuldenplafond hebben gekoppeld aan bezuinigingen, hebben geprobeerd de Democraten ervan te overtuigen strengere werkvereisten voor sommige federale hulpprogramma’s en uitgavenverlagingen te accepteren.
Het wetgevingsvoorstel van de GOP koppelt een verhoging van het plafond met 1,5 biljoen dollar aan 4,5 biljoen dollar bezuinigingen over een periode van tien jaar.
Biden en de Democraten hebben tot nu toe aangedrongen op een “zuivere” wet zonder voorwaarden vooraf om het plafond op te heffen, hoewel ze hebben aangegeven open te staan voor het bespreken van bezuinigingen als een afzonderlijke kwestie.
In de media is echter op basis van anonieme bronnen gemeld dat functionarissen van het Witte Huis van mening zijn dat Biden bereid is tot op zekere hoogte een compromis te sluiten met de Republikeinen over bepaalde eisen om de uitgaven te beteugelen.
McCarthy riep eerder deze week opnieuw op tot een compromis en waarschuwde dat de weigering van Biden om toe te geven betekende dat de president “zich in een wanbetaling zou kunnen storten”. De Californische Republikein grapte ook dat Bidens “geheime plan” zou kunnen zijn om tot het laatste moment te wachten om het GOP-wetsvoorstel aan te nemen.
Voordat de onderhandelaars donderdag op Capitol Hill bijeenkwamen om te proberen een akkoord te bereiken, zei Biden dat hij “erop vertrouwt dat we een akkoord zullen bereiken over de begroting en dat Amerika niet in gebreke zal blijven”.
Ondertussen zei Lael Brainard, directeur van de nationale economische raad van het Witte Huis, donderdag dat het onderhandelingsteam van Biden opdracht had gekregen niet in te stemmen met Republikeinse voorstellen over het opheffen van het schuldenplafond die zouden leiden tot bezuinigingen in de gezondheidszorg of een verhoging van het armoedecijfer.
Om aan te geven hoe dringend de zaak is geworden, zei senaatsleider Chuck Schumer (D-N.Y.) dat wetgevers klaar moeten staan om na hun reces volgende week binnen 24 uur terug te keren naar Capitol Hill, voor het geval er een akkoord wordt bereikt en er moet worden gestemd.
Risico dat het systeem instort
Volgens analisten van ING is er meer kans op politiek gekonkel voordat er een akkoord komt.
“Het probleem is dat de betrokken persoonlijkheden en hun verankerde posities het bijna onmogelijk maken om te geloven dat een akkoord soepel en snel tot stand zal komen”, schrijven ze in een notitie.
“Wij vrezen dat er aanzienlijke economische en financiële druk op de markt nodig is om de belangrijkste spelers tot inkeer te brengen; misschien het besef dat individuen die verantwoordelijk zijn voor eventuele pijn bij de stembus zullen worden gestraft”, voegden zij eraan toe.
Het ING-team zei dat als de overheid zelfs maar één rentebetaling op Amerikaanse schatkistobligaties niet zou betalen, het risico bestaat dat het hele aanbod van schatkistpapier aan beleggers wordt “besmet”.
“Dat zou het systeem kunnen doen instorten”, waarschuwden ze, hoewel ze eraan toevoegden dat dit “hoogst onwaarschijnlijk” is.
“Maar er kunnen fouten worden gemaakt”, vervolgden ze, waarbij ze wezen op de prijsactie op credit default swaps als teken van verhoogde bezorgdheid op de markt.
Niet alleen credit default swaps wijzen op een toenemend risico op wanbetaling, ook de financiële leiders op Wall Street worden steeds nerveuzer door de impasse.
De CEO van Citigroup, Jane Fraser, zei onlangs dat de onderhandelingen over de verhoging van het plafond “zorgwekkender” zijn dan eerdere perioden.
Jamie Dimon, CEO van JPMorgan Chase, zei dat de bank wekelijks vergaderingen belegt om zich voor te bereiden op wat een belangrijke gebeurtenis zou kunnen zijn die de markten door elkaar schudt.
“Hoe dichter je erbij komt, hoe meer paniek”, zei Dimon vorige week tegen Bloomberg TV. “De markten zullen volatiel worden, misschien gaat de aandelenmarkt omlaag, de Treasury-markten zullen hun eigen problemen hebben.”
Vice-president Kamala Harris zei tijdens een conference call voor Democratische activisten op donderdag dat een wanbetaling “een recessie kan veroorzaken” en drong er bij hen op aan om contact op te nemen met wetgevers om hun verzet tegen een wanbetaling kenbaar te maken.
Kans op recessie stijgt
Naast de dreiging van wanbetaling die de kans op een recessie doet toenemen, staan ook andere risico-indicatoren voor een mogelijke recessie op rood.
Volgens de New York Fed is de kans dat het land binnen een jaar in een recessie terechtkomt, gestegen tot 68,2 procent, het hoogste niveau sinds 1982.
De recessierisico-indicator van de Fed is nu groter dan in november 2007, niet lang voor de subprimecrisis, toen hij 40 procent bedroeg.
Uit een recente peiling bleek dat de meeste Amerikanen geloven dat het land afstevent op een recessie, terwijl het pessimisme over de Amerikaanse economie een recordhoogte heeft bereikt.
Naast het verhoogde recessierisico blijft ook de inflatie een probleem, waardoor de bezorgdheid over stagflatie weer oplaait.
Stagflatie is een combinatie van vertragende groei en hoge inflatie, een giftig brouwsel waarmee de beleidsmakers van de Federal Reserve niet gemakkelijk uit de voeten kunnen, omdat het ene (renteverhoging om de inflatie te verlagen) het andere verergert (hogere rente vertraagt de economie).
Uit recente gegevens van de Universiteit van Michigan blijkt dat de langetermijninflatieverwachtingen zijn gestegen tot 3,2 procent, het hoogste niveau sinds 2011.
Tegelijkertijd daalden de consumentenverwachtingen over de kracht van de economie een jaar vooruit met 23 procent.
“De enquêtegegevens van de Universiteit van Michigan stelden teleur over zowel het Amerikaanse consumentensentiment als de inflatieverwachtingen op lange termijn. Op het niveau van de krantenkoppen zal dit de bezorgdheid over #stagflatie aanwakkeren”, zei Mohamed El-Erian, economisch hoofdadviseur van Allianz, in een Twitter-post.
De macro-economische gegevens wijzen echter niet op een nakende recessie.
De real-time BBP-raming van de Federal Reserve Bank of Atlanta noteerde op 8 mei 2,7 procent en steeg op 17 mei tot 2,9 procent.
Gepubliceerd door The Epoch Times (19 mei 2023): What Voters Fear Most if Debt Ceiling Talks Fail and Default Comes Knocking
