Tijdens de feestdagen van het geven, zetten velen van ons een kerstboom op. We versieren hem met ornamenten en leggen er geschenken voor onze geliefden onder. Wat is de oorsprong en de evolutie van deze lange traditie?
Een transcendent symbool
Groenblijvende bomen—de soort die vaak voor kerstbomen wordt gekozen—worden overal ter wereld symbolisch gebruikt. Zo associeerden bijvoorbeeld de oude Egyptische, Chinese en Hebreeuwse culturen groenblijvende bomen met het eeuwige leven.
Vóór de 16e eeuw nam het vroege christendom deze gebruiken over en gebruikte oorspronkelijk kerstbomen om de Hof van Eden voor te stellen en de duivel af te schrikken voor het nieuwe jaar. Appels, hosties en kaarsen werden aan de boom toegevoegd om respectievelijk de religieuze feestdag van Adam en Eva, het lichaam van Christus en het licht van Christus voor te stellen.
Na de 16e eeuw werd de kerstboom een diepe culturele traditie in Luthers Duitsland, voordat hij in het begin van de 19e eeuw in Engeland werd overgenomen. Hij werd voor het eerst gedocumenteerd in Amerika in de jaren 1830 door Duitse kolonisten. Eind 1800 was Edward Hibberd Johnson, een zakenpartner van Thomas Edison, de eerste die lichtjes op een kerstboom aanbracht, en de moderne kerstboom was geboren.
The Metropolitan Museum Of Art, de kerstboom en de Napolitaanse barokke kerststal.
Onlangs kon ik in het Metropolitan Museum of Art de “Christmas Tree and Neapolitan Baroque Crèche” bekijken, te zien tot 8 januari 2023. In de Medieval Sculpture Hall van het museum biedt de 20 meter hoge boom een thuis voor de vele engelen en cherubijnen die boven een kerststal zweven.
De beeldjes van de kerststal zijn afkomstig uit de tweede helft van de 18e eeuw en werden geschonken door Loretta Hines Howard. De figuurtjes zijn beweegbaar en zijn tussen 12 en 15 centimeter hoog en bestaan uit hout en terracotta. Van sommige wordt aangenomen dat zij afkomstig zijn uit de werkplaats van de Italiaanse meester Giuseppe Sanmartino.
De engelen en cherubijnen zweven majestueus boven de kerststal, waar vele beeldjes van alle nationaliteiten getuige zijn van de geboorte van Christus. Museumbezoekers kunnen 360 graden rond de hele boom lopen terwijl ze luisteren naar koormuziek die de sfeer van de kersttijd bepaalt.
Terwijl ik door het hele museum liep, was het de “kerstboom en Napolitaanse barokke kerststal” die de meeste mensen leek te trekken. En ze stonden er, keken en reflecteerden langdurig.
Nadenken over de symboliek van lange tradities
Wanneer tradities zoals deze eeuwenoud zijn, kunnen we soms de diepere betekenis ervan uit het oog verliezen. Deze rijke geschiedenis van de kerstboom kan ons tot nadenken stemmen. We kunnen stilstaan bij wat hij nu voor ons betekent.
Beschouwen we hem weer als een symbool van een paradijs zonder zonde? Of denken we—als embleem van christelijke deugdzaamheid—na over zijn gebruik om de duivel, demonen of ongeluk af te weren aan het begin van het nieuwe jaar? Of misschien kan de aanwezigheid ervan ons helpen nadenken over de eeuwigheid of over hemelse wezens die van bovenaf over ons waken? Misschien is het gewoon een symbool van de verbondenheid en gastvrijheid voor familie en vrienden tijdens het seizoen van geven.
Wat we ook voor onszelf beslissen, mogen we een positieve en rechtvaardige betekenis blijven geven aan deze lange culturele traditie.
Eric Bess is een praktiserend kunstenaar en promovendus aan het Institute for Doctoral Studies in the Visual Arts (IDSVA).
Gepubliceerd door The Epoch Times (13 december 2022): O Christmas Tree: Reflecting on a Long Tradition
