Met het oog op de komende presidentsverkiezingen heeft het Witte Huis een nieuwe pr-campagne gelanceerd met de naam “Bidenomics”, om de economische agenda van president Joe Biden te omschrijven.
“Ik weet begot niet wat het is, maar het werkt”, zei Biden tijdens een vakbondsbijeenkomst op 17 juni in Philadelphia, over de vraag: wat is Bidenomics en werkt het?
Volgens een verklaring van het Witte Huis rust Bidenomics op drie pijlers: massale “slimme” overheidsuitgaven voor hernieuwbare energie en halfgeleiders, steun voor vakbonden en binnenlandse productie, en het bevorderen van concurrentie. Als gevolg hiervan, aldus het Witte Huis, “heeft onze economie meer dan 13 miljoen banen gecreëerd—waaronder bijna 800.000 banen in de verwerkende industrie—en hebben we een explosieve groei in de verwerkende industrie en schone energie ontketend”.
De Creating Helpful Incentives to Produce Semiconductors and Science (CHIPS) Act van 2022 wijst 280 miljard dollar toe aan federale uitgaven om de Amerikaanse productie van halfgeleiders te ondersteunen. De Infrastructure Act van 2021 wijst meer dan 65 miljard dollar toe aan projecten voor “schone energie”. En de Inflation Reduction Act van 2022 wijst nog eens 394 miljard dollar toe aan schone energie in de vorm van belastingvoordelen, leningen en subsidies.
“Ik zou het omschrijven als trickle-down Big Government,” vertelde Jonathan Williams, hoofdeconoom bij de American Legislative Exchange Council, aan The Epoch Times. “De rode draad van deze regering is groei en uitbreiding van overheidsmacht, en zeker grote overheidsuitgaven.”
Volgens Nationaal Veiligheidsadviseur Jake Sullivan was, toen Biden aantrad, “de industriële basis van Amerika uitgehold. De visie van overheidsinvesteringen die het Amerikaanse project in de naoorlogse jaren—en in feite gedurende een groot deel van onze geschiedenis—had gestimuleerd, was vervaagd.”
Sullivan, die ondanks zijn focus op veiligheidskwesties een woordvoerder voor Bidenomics is geworden, is zeer kritisch geweest over wat “Reaganomics” wordt genoemd, oftewel een platform van belastingverlagingen, handelsliberalisering en deregulering.
“Er lag één aanname ten grondslag aan al dit beleid: dat markten kapitaal altijd productief en efficiënt toewijzen,” zei Sullivan tijdens een toespraak in april aan het Brookings Institution.
“President Biden gelooft dat het opbouwen van een economie met schone energie een van de belangrijkste groeikansen van de eenentwintigste eeuw is. “Maar om die kans te benutten, heeft Amerika een weloverwogen, hands-on investeringsstrategie nodig om innovatie te stimuleren, kosten te drukken en goede banen te creëren.”
Ondanks het argument van de regering dat de overheid het best in staat is om de privé-industrie te sturen, zeggen sommige critici dat verspilling en mislukking de kenmerken zijn van het industriebeleid van de overheid.
Politieke investeerders
“De overheid is er niet om goede investeringen te doen”, zei econoom Arthur Laffer, voormalig adviseur van president Ronald Reagan en Donald Trump en premier Margaret Thatcher van het Verenigd Koninkrijk, tegen The Epoch Times. “Dat is niet wat ze zouden moeten doen,” zei hij.
“Deze jongens zijn geen goede investeerders; het zijn politieke investeerders,” zei Laffer. Hoe meer de overheid de private sector probeert te beïnvloeden, hoe meer de private sector zich zal richten op het produceren van wat de overheid wil versus wat consumenten willen.
“Bidenomics is niets meer dan de toepassing van overheidsinterventie om de economie te sturen, en te herstructureren zoals het Witte Huis denkt dat die gestructureerd moet worden,” vertelde Steve Hanke, professor economie aan de Johns Hopkins University, aan The Epoch Times.
“Dit soort interventionisme valt onder de noemer ‘industriebeleid’. Het is waar de overheid winnaars en verliezers kiest met behulp van hefbomen van het overheidsbeleid, zoals belastingen, subsidies, regelgeving, tarieven, quota’s en zelfs regelrechte verbodsmaatregelen.”
Recente voorbeelden van overheidsbemoeienis met de privé-industrie zijn onder andere Solyndra, een Californische fabrikant van zonnepanelen die $535 miljoen aan federale leninggaranties kreeg van de regering-Obama voordat hij failliet ging.
Onder Bidenomics worden autofabrikanten door een combinatie van consumentensubsidies, productiesubsidies en steeds strengere emissieregels gedwongen om hun productie van benzineauto’s en vrachtwagens om te schakelen naar elektrische voertuigen (EV’s). Er is echter nauwelijks bewijs dat genoeg consumenten zullen overstappen op EV’s om de investeringen te rechtvaardigen of dat autofabrikanten voldoende lithium, kobalt en andere mineralen zullen kunnen vinden om EV-batterijen in grote hoeveelheden te bouwen, of dat het Amerikaanse elektriciteitsnet voldoende nieuwe opwekkingscapaciteit kan bouwen en voldoende laadstations kan aansluiten om EV’s op grote schaal op te laden.
Tegelijkertijd werkt de regering Biden aan het verminderen van de binnenlandse productie van olie, gas en kolen ten gunste van wind- en zonne-energie, met dezelfde bevoorradingsproblemen als waarmee autofabrikanten te maken hebben. De mineralen die nodig zijn voor windturbines en zonnepanelen worden meestal gedolven in landen die niet zo vriendelijk zijn voor de Verenigde Staten, en dat heeft geleid tot een grote afhankelijkheid van China, dat het grootste deel van de raffinage van deze mineralen in handen heeft.
Volgens Hanke, die deel uitmaakte van Reagans Council of Economic Advisors, “is Bidenomics niets nieuws. Voorstanders van industriepolitiek in de jaren 1980 klampten zich vast aan Japan als model voor industriepolitiek, met het argument dat het bijdroeg aan de opkomst van Japan als economische macht na de Tweede Wereldoorlog.
“Maar sinds de laatste drie verloren decennia in Japan is er onder de voorstanders van industriebeleid een radiostilte ontstaan,” zei Hanke. “Het is moeilijk om een meer misplaatste manier te bedenken om beslissingen te nemen dan ze in handen te geven van degenen die geen prijs betalen voor hun ongelijk.”
Biljoenen aan nieuwe uitgaven
Tot nu toe heeft de regering Biden toegezien op meer dan $4 biljoen aan nieuwe uitgaven, waarvan $1,6 biljoen door het Congres werd goedgekeurd op partijdige basis, $1,4 biljoen werd goedgekeurd op bipartijdige basis en nog eens $1,1 biljoen afkomstig was van Biden’s uitvoerende acties. Ondanks deze uitgaven beweerde het Witte Huis in maart dat “de begroting van de president de fiscale vooruitzichten verbetert door het tekort in de komende tien jaar met bijna $3 biljoen te verminderen”.
Het Congressional Budget Office (CBO) ziet het echter anders.
“Volgens de begroting van de president voor het boekjaar 2023 zou de schuld over een periode van tien jaar met 16 biljoen dollar mogen groeien, wat neerkomt op een schuld van 50.000 dollar per Amerikaanse burger”, meldde het CBO in maart. “Volgens de huidige projecties van het CBO zou de bruto federale schuld toenemen van 31 biljoen dollar nu (123 procent van het BBP) tot 52 biljoen dollar (132 procent van het BBP) in 2033.
“Het ergste van Bidenomics is waarschijnlijk de enorme toename van de uitgaven,” zei Laffer. “Ik had nooit kunnen raden dat iemand zo veel te veel zou uitgeven.
“Als je kijkt naar de nationale schuld ten opzichte van het BBP of een andere maatstaf, die is enorm gestegen,” zei hij. “Dit is een flagrante omkering van wat goede economie zou zijn.”
Belastingbeleid onder Biden
“Veertig jaar buitensporige belastingverlagingen uitdelen aan de rijken en grote bedrijven was een mislukking,” verklaarde Biden. Bidenomics daarentegen “gaat over het opbouwen van een economie van onder naar boven en van het midden naar buiten, niet van boven naar beneden.”
Hoewel de meeste belastingverhogingen waartoe Biden opriep tot nu toe niet door het Congres zijn gekomen, beweren critici dat Amerikanen desondanks aanzienlijke belastingverhogingen hebben meegemaakt, als gevolg van een ander economisch fenomeen dat de naam van de president draagt: “Bidenflation”.
“De inflatie die is ontstaan onder Biden heeft de vermogenswinstbelastingtarieven veel hoger gemaakt, omdat we illusoire vermogenswinsten hebben die nu onderworpen zijn aan vermogenswinstbelasting,” zei Laffer. Door de inflatie, zei hij, is de nominale waarde van activa dramatisch gestegen, ook al is het in termen van koopkracht “hetzelfde”.
Dit resulteert in een “belasting op de illusoire vermogenswinst”, zei hij. De inflatie heeft Amerikanen ook in hogere belastingschijven geduwd, ondanks het feit dat de loonstijgingen vaak geen gelijke tred hielden met de stijgende prijzen.
“Als je kijkt naar het vennootschapsbelastingtarief, dan is dat nog steeds wat het was toen Trump vertrok; en als je kijkt naar de inkomstenbelastingtarieven, dan is 37 procent nog steeds het hoogste,” zei Laffer. “Maar als je kijkt naar alle door inflatie veroorzaakte verhogingen van de belastingtarieven, dan zijn die behoorlijk substantieel geweest.”
En dit komt bovenop de effectieve belasting van de inflatie zelf, die de kosten van goederen en diensten opdrijft naarmate de dollar zijn waarde verliest. Inflatie werd genoemd als de belangrijkste reden waarom 76 procent van de ondervraagde Amerikanen in een enquête van Associated Press-University of Chicago in mei een negatief beeld had van het economische beleid van Biden.
“Er is niets dat de economie sneller en schadelijker op de knieën kan dwingen dan een onhandelbare papieren munt en hoge inflatie,” zei Laffer.
Onder Bidenomics, beweert het Witte Huis, “heeft Amerika de sterkste groei gekend sinds de pandemie van alle leidende economieën ter wereld. De inflatie is al 11 maanden op rij gedaald en is met meer dan de helft afgenomen.”
Zoals vaak het geval is met statistieken, kleurt de periode die je in beschouwing neemt wat de cijfers laten zien. Hoewel de officiële inflatie, volgens de consumentenprijsindex (CPI), daalde van een hoogtepunt van 9,1 procent in juni 2022 naar het huidige percentage van ongeveer 4 procent, blijft het ver boven de niveaus van vóór de pandemie van minder dan 2 procent.
Velen schrijven de escalerende prijzen toe aan ongekende overheidsuitgaven, gekoppeld aan een beleid dat de productie van olie en gas ontmoedigt, waardoor de kosten van benzine en diesel, kunstmest, voedsel en transport stijgen, hoewel de regering Biden de Russische invasie in Oekraïne de schuld geeft.
Het verhaal is vergelijkbaar met de economische groei onder Biden. Nadat het Amerikaanse bbp in 2020 met 2,8 procent was gedaald als gevolg van de COVID-19 pandemie en de blokkades door de overheid, schoot de Amerikaanse economie terug naar een positieve groei van 5,9 procent in 2021 toen de blokkades werden opgeheven en bedrijven zich haastten om ontslagen werknemers weer in dienst te nemen.
Na deze uitbarsting hebben de Verenigde Staten echter minder goed gepresteerd dan de meeste andere geïndustrialiseerde landen. Terwijl de gemiddelde wereldwijde bbp-groei voor 2022 volgens de Wereldbank 3,1 procent bedroeg, bleef de Amerikaanse bbp-groei in 2022 met 2,1 procent achter bij de rest van de wereld. Van de “leidende economieën” groeide het BBP van het Verenigd Koninkrijk met 4,1 procent, dat van Frankrijk met 2,6 procent, dat van Zweden met 2,6 procent, dat van Spanje met 5,5 procent, dat van Mexico met 3,1 procent en dat van Canada met 3,4 procent. Duitsland was met 1,8 procent een van de weinige geïndustrialiseerde landen die achterbleef bij de Verenigde Staten.
Opmerkelijk is dat het BBP ook de overheidsuitgaven omvat, die een recordhoogte bereikten onder de regering Biden.
Werkgelegenheid blijft een lichtpunt
Volgens de verklaring van het Witte Huis is “onder Bidenomics het werkloosheidscijfer gedaald tot onder de 4 procent” en de overvloed aan banen is zeker een van de lichtpuntjes van de huidige economie. Maar ook hier zeggen critici dat er wolken zijn.
De arbeidsparticipatie, het percentage arbeidsgeschikte mensen dat werk zoekt, bereikte een hoogtepunt net boven de 67 procent in het jaar 2000. Het daalde naar een dieptepunt van 62,5 procent in 2015, voordat het onder Trump weer steeg naar 63,3 procent in 2020. Tijdens de pandemie daalde het percentage tot 60 procent en onder Biden staat het momenteel op 62,6 procent, hetzelfde niveau als tijdens de regering-Obama.
Velen geven een uitbreiding van sociale programma’s en werkloosheidsuitkeringen de schuld van het aantal Amerikanen dat de arbeidsmarkt verlaat. Hierdoor lijkt het werkloosheidscijfer ook lager omdat mensen die niet eens werk zoeken niet worden meegeteld in de werkloosheidsstatistieken.
“Mensen aanmoedigen om niet te werken heeft het werkloosheidscijfer verlaagd, dat is waar,” zei Laffer. “Het heeft ook de participatiegraad verlaagd. Het heeft zowel het werkgelegenheidspercentage als het werkloosheidspercentage verlaagd, wat het tegenovergestelde is van wat we willen in een gezonde economie.”
Snoepreis voor de superrijken
Biden beweerde dat belastingverlagingen onder Reagan alleen de rijken ten goede kwamen en “de middenklasse uitholden”. Een centrale pijler van Bidenomics is daarentegen “het mondig maken en opleiden van werknemers om de middenklasse te laten groeien”, aldus de verklaring van het Witte Huis.
Maar sommige economen beweren dat Biden het bij het verkeerde eind heeft, dat overheidsinterventie de particuliere economie nog meer tot een spel van insiders maakt ten koste van gewone Amerikanen.
“Het enige dat we zeker weten over grote overheden en meer overheidsuitgaven is dat het een melkkoe is voor de superrijke, op winst beluste klasse,” zei Hanke.
“De stijging van de overheidsuitgaven in de afgelopen vijf jaar heeft geresulteerd in een enorme sprong in de rijkdom van Amerikaanse miljardairs, van 15 naar 18 procent van het BBP,” zei hij. “Tot zover de rechtvaardigheidsargumenten die over Bidenomics zijn gedrapeerd.”
“De beste manier om vandaag de dag winst te maken in de private sector is om bij de overheid te lobbyen voor een contract of een regeling om je te helpen,” zei Laffer. “Als je tegen een bedrijf zegt dat winstgericht is, dat je de meeste winst kunt maken door te lobbyen bij de overheid, dan gaan ze dat natuurlijk doen.”
Regelgeving en gecentraliseerde autoriteit
De andere belangrijke component van Bidenomics is een sterke toename van overheidsregulering. Hieronder vallen nieuwe draconische emissievoorschriften van het Environmental Protection Agency (EPA), nieuwe voorschriften voor apparaten van het Department of Energy (DOE) en nieuwe Securities and Exchange (SEC) eisen voor het produceren van gecontroleerde rapporten over CO2-uitstoot voor alle beursgenoteerde bedrijven.
In een rapport van juni van het Committee to Unleash Prosperity wordt geschat dat de extra kosten van de nieuwe regelgeving van de regering-Biden, “inclusief hun huidige en verwachte toekomstige kosten, oplopen tot bijna $10.000 per huishouden.” Daarentegen verminderde de Trump-administratie de kosten van regelgeving voor Amerikanen met $ 11.000 per huishouden, aldus de studie.
Het rapport stelde dat, zoals gerapporteerd door federale agentschappen zelf, de kosten van nieuwe regelgeving die ze implementeerden onder Biden samen $ 173 miljard per jaar bedroegen, hoewel het rapport schatte dat de kosten in werkelijkheid veel hoger waren, op $ 616 miljard per jaar.
Afgezien van de kosten beschuldigen critici de regering Biden ervan dat ze bijzonder agressief is geweest in haar pogingen om bevoegdheden binnen federale instanties te centraliseren ten koste van de lokale overheid.
“Een van onze grootste punten van kritiek op de beleidsagenda van deze regering is dat alles in het teken staat van het federaliseren van beslissingen in Washington en de centrale overheid versus het toestaan dat staten met elkaar concurreren”, aldus Williams. De regering Biden “verandert de stimulansstructuur voor veel staten ten gunste van een grote overheidsagenda”.
In het verleden hebben Amerikaanse staten de vrijheid gehad om met elkaar te concurreren op het gebied van beleid en dit heeft experimenten mogelijk gemaakt in termen van wat het beste werkt. Bedrijven en werknemers reageren meestal door te investeren in en zich te vestigen in staten die de meest aantrekkelijke omstandigheden bieden op het gebied van kosten van levensonderhoud, belastingtarieven, regelgeving en levenskwaliteit. De afgelopen jaren is er een uitstroom geweest van progressieve staten zoals Californië, New York en Illinois ten gunste van conservatieve staten zoals Texas en Florida.
“[Biden’s] beleidsagenda is geweest om de autonomie en het federalisme van staten te ondermijnen waar dat maar mogelijk is, of dat nu het federaliseren van verkiezingen is, het verbieden van het recht van staten om te werken [of] het vertellen van staten dat je de belastingen niet kunt verlagen als je federale bailout dollars aanneemt,” zei Williams. “De regering Biden heeft de staatsbegrotingen overspoeld met ongekende hoeveelheden federale hulp.
“Hoewel die federale hulp tijdelijk is, zijn de voorwaarden die eraan verbonden zijn niet tijdelijk.”
Gepubliceerd door The Epoch Times (5 juni 2023): ANALYSIS: Bidenomics: Big Government, Industrial Policy and Centralized Control
