Terwijl Washington de recente militaire activiteiten van China rond Taiwan nauwlettend in de gaten houdt, wordt een andere veiligheidsdreiging dichter bij de Amerikaanse grenzen sterker.
Tijdens een hoorzitting van het ‘House Armed Services Committee’ op 8 maart hebben twee hoge Amerikaanse militaire bevelhebbers hun ernstige bezorgdheid geuit over de toenemende militaire en technologische aanwezigheid van China in Latijns-Amerika.
U.S. Southern Command Army Gen. Laura Richardson vertelde de commissie dat de activiteiten van China een “meedogenloze opmars” zijn, gericht tegen de Amerikaanse dominante positie op het westelijk halfrond.
“Dit is een risico dat we niet mogen accepteren of negeren,” zei Richardson.
China’s levering van militaire uitrusting aan Latijns-Amerikaanse regeringen is allesbehalve subtiel. Tussen 2009 en 2019 heeft de Chinese Communistische Partij (CCP) voor 634 miljoen dollar aan militaire middelen overgedragen aan vijf Zuid-Amerikaanse landen: Argentinië, Bolivia, Ecuador, Venezuela en Peru.
Drie daarvan worden geregeerd door diepgewortelde linkse of anti-Amerikaanse regimes.
Technologische expansie speelt ook een rol in Pekings streven naar regionale dominantie, die belangrijke militaire toepassingen heeft.
“Het eerste risico is al werkelijkheid geworden in die zin dat de Chinese inlichtingendiensten veel meer verspreid, geavanceerder en succesvoller zijn dan iemand bereid is publiekelijk te erkennen. De volgende zorg is hoe die ruwe inlichtingen zullen worden gebruikt”, zei Irina Tsukerman, veiligheidsanalist en oprichter van Scarab Rising, tegen The Epoch Times.
Tsukerman merkte op dat het extreem gevorderde stadium van China’s investeringen in technologie in Latijns-Amerika blijk geeft van een ambitie die veel verder gaat dan louter “debt-trap diplomacy”. Volgens haar hebben de regionale technologieplatforms van Peking veiligheidsimplicaties die zijn groeiende infrastructuurnetwerk ondersteunen en de veiligheidsbelangen van de VS ondermijnen.
En met de recente investeringen van China in de Zuid-Amerikaanse lithiumontginning merkte Tsukerman op dat dit belangrijke mineraal veel meer toepassingen heeft dan alleen de productie van batterijen voor elektrische wagens.
“Hoewel lithium het meest wordt geassocieerd met elektrische wagens, is het ook een element dat gebruikt wordt in militaire technologie. Dus China’s interesse in het monopoliseren van de lithiumontginning kan worden gezien als een andere stap naar controle over de militaire aangrenzende markten.”
Tussen 2018 en 2020 investeerde China naar verluidt 16 miljard dollar in mijnbouwprojecten in Zuid-Amerika voor de ontginning van lithium, die naar schatting 56 procent omvat van de globale voorraad.
Maar de dreiging van China’s technologie bevindt zich volgens Luchtmachtgeneraal Glen VanHerck, hoofd van het Amerikaanse Northern Command, al in de achtertuin van Amerika. Hij merkte op dat Peking momenteel al 80 procent van het telecommunicatienetwerk in Mexico beheert.
“Cyberrisico’s op kritieke infrastructuur blijven een grote zorg en er is een gebrek aan bewustzijn op dit gebied. Het DoD [Department of Defense] is alleen belast met de verdediging van de militaire netwerken. Maar militaire faciliteiten en missies maken ook vaak gebruik van de burgerlijke infrastructuur zoals energienetwerken, transportinfrastructuur en andere kritische infrastructuur”, aldus VanHerck in zijn verklaring van 8 maart.

De technologische invloed van China in de regio omvat ook het uitgebreide communicatienetwerk van Huawei. De uitgebreide dekking van het telecombedrijf in Latijns-Amerika wordt weliswaar geprezen door de plaatselijke regeringen, maar is op grote schaal veroordeeld door Amerikaanse ambtenaren en burgerrechtengroeperingen, omdat zij zich zorgen maken over de privacy van gegevens en de veiligheid.
Ambtenaren in Washington hebben de mobiele telefoons en het netwerk van Huawei, dat door de CCP wordt ondersteund, verboden omdat zij het een “onaanvaardbaar risico” voor de nationale veiligheid vinden.
Geschenken die blijven geven
Op 10 februari overhandigde de Chinese ambassadeur in Panama, Wei Qiang, 6.000 kogelwerende vesten en 6.000 tactische helmen aan het ministerie van Openbare Veiligheid van het land. Ook de grensbewaking, de marine, de luchtmacht en de nationale politie van Panama ontvingen geschenken, waaronder duizenden helmen en kogelvrije vesten.
De opmerkelijke schenking van veiligheidsmateriaal is een van China’s kenmerkende trucs: het uitdelen van geschenken aan de ondergefinancierde veiligheidsdiensten in Latijns-Amerika.
Maar sommige deskundigen wijzen erop dat deze “geschenken” van Peking slechts met één hand worden gegeven. Met de andere hand wil men iets ontvangen.

“De Volksrepubliek China schenkt niet zomaar militair materieel uit de goedheid van hun hart. Het gaat om het creëren van opportuniteiten,” vertelde Evan Ellis, onderzoeksprofessor Latijns-Amerikaanse studies aan het U.S. Army War College Strategic Studies Institute, aan The Epoch Times.
Hoewel hij niet gelooft dat China’s militaire betrekkingen in de regio formeel zijn, zegt Ellis dat het waardevol is voor de CCP om een eigen militaire aanwezigheid in Latijns-Amerika te handhaven. Een veilige uitvalsbasis in het Westen kan belangrijk zijn mocht er ooit een conflict met de Verenigde Staten ontstaan.
Ellis zei dat China’s levering van militaire middelen en veiligheidsgerelateerde donaties “op lange termijn van nut kunnen zijn voor de militaire betrekkingen”.
“De schenkingen houden vaak de deur open in termen van relaties voor andere zaken,” zei hij.
Kijken door verschillende lenzen
Sinds maart hebben Amerikaanse functionarissen geprobeerd de publieke angst voor een mogelijke CCP-invasie van Taiwan te temperen. Maar tegelijkertijd is er sprake van de grootste Amerikaanse militaire opbouw op de nabijgelegen Filippijnen sinds de Koude Oorlog.
Deze geruststellingen zijn voor velen niet overtuigend gebleken, vooral na de aankondiging door de CCP op 4 maart van een verhoging van het jaarlijkse defensiebudget met 7%. China heeft het op één na grootste militaire budget ter wereld, dat dit jaar meer dan 224 miljard dollar bedraagt. Dat is ongeveer het dubbele van wat Peking in 2013 aan defensie uitgaf.
Volgens Ellis speelt Latijns-Amerika een centrale rol in China’s defensiestrategie. Een daarvan is de mogelijkheid om Amerikaanse activa in gevaar te brengen mocht er een breder wereldwijd conflict ontstaan.

“Ik twijfel er niet aan dat ze nadenken over wat ze in Latijns-Amerika zouden kunnen doen als ze vandaag een oorlog zouden moeten voeren,” zei hij, en voegde eraan toe: “Je moet niet alles enkel door een lens in vredestijd bekijken, maar ook door een lens in oorlogstijd.”
Op 11 april kondigde het Chinese leger aan klaar te zijn om op elk moment te vechten om de onafhankelijkheid van Taiwan en de “buitenlandse pogingen tot inmenging” resoluut de kop in te drukken.
In mei vorig jaar zei president Joe Biden dat de VS “militair” zouden reageren als China zou proberen Taiwan met geweld in te nemen. Toch zeggen sommige functionarissen van het Pentagon dat het onwaarschijnlijk is dat Peking zal binnenvallen, vanwege de hoge kosten van een langdurig militair conflict.
Wat verklaart dan de stijging van het Chinese militaire budget met 7% dit jaar? Het groeiende CCP-defensieplatform in Latijns-Amerika kan een factor zijn.
Hoewel Ellis verzekert dat de niet zo geheime aanpak van Peking om de Amerikaanse veiligheidsbelangen in Amerika te ondermijnen niet onopgemerkt is gebleven.
“Ik ben niet de eerste die voor het DoD werkt die zich bewust is van potentiële Chinese opties en kwetsbaarheden. Dit zijn bedreigingen waarvan Amerikaanse militaire adviseurs zich bewust zijn,” zei hij.
Gepubliceerd door The Epoch Times (4 mei 2023): China’s Growing Military Influence in Latin America Sparks Concern in US